معبد داش کسن زنجان
تاریخ ایران همواره سراسر شور و شگفتی بوده است. وجود دوره‌های تاریخی و سلسله‌های مختلف باعث ایجاد فرهنگ‌ها و دیدگاه‌های متفاوت در هر دوره زمانی شد. بنابراین هر دوره متناسب بافرهنگ جامعه اقدام به ساخت بناهای منحصربه‌فردی می‌کردند. یکی از جالب‌ترین و متفاوت‌ترین بناهای موجود در ایران، معبد داش کسن زنجان است.
اگر از افرادی هستید که به تاریخ و پیشینه کشور خود علاقه زیادی دارید، بهتر است که این مطلب را دنبال کنید. در ادامه، شما با یکی از زیباترین و جالب‌ترین آثار باستانی ایران آشنا خواهید شد. این اثر تاریخی و باستانی، معبد داش کسن زنجان نام دارد. در این مطلب از مجله گردشگری دوباره سفر ، اطلاعات جامعی درمورد این معبد به شما ارائه می‌دهیم.
موقعیت مکانی
بافاصله ۱۵ کیلومتر از سلطانیه شما می‌توانید معبد داش کسن زنجان را بیابید از نزدیک‌ترین روستاها به این معبد می‌توان به روستای ویر اشاره کرد که در ۵ کیلومتری معبد قرار دارد. برای رسیدن به این معبد می‌توانید از تابلوهای راهنمایی که در جاده کوچک منتهی به این معبد قرار گرفته کمک بگیرید.
تاریخچه
گفته‌های زیادی در مورد پیشینه و تاریخچه اصلی این معبد وجود دارد. تا جایی که برخی باستان‌شناسان اشاره کردند، این بنا قبل از ورود اسلام به ایران، یعنی در دوره ایران باستان برپا شد. اما در حقیقت تاریخچه ساخت معبد داش کسن زنجان به دوره ایلخانی برمی‌گردد. بعد از مرگ ارغون شاه، پسرش سلطان محمد خدابنده به‌جای او بر تخت نشست. خواهر سلطان محمد یعنی الجای خاتون اقدام به تأسیس این بنا کرد.
نکته مهمی که در اینجا باید به آن اشاره کرد این است که این بنا هیچگاه کامل نشد. دلایل متعددی در مورد این موضوع وجود دارد. اما پررنگ‌ترین حدسی که می‌توان در مورد این کار زد، این است که ساخت این معبد قبل از مسلمان شدن شاه مغول شروع شد. در نهایت به همین علت ساخت آن متوقف شد.
معماری
اولین چیزی که در معماری این معبد به چشم می‌خورد، حضور ۲ اژدها است. این دو اژدها نشان‌دهنده تلفیق معماری ایرانی و شرق آسیا هستند. معماری صخره‌ای معبد داش کسن زنجان، یکی از مهم‌ترین دلایلی است که این بنا از متفاوت‌ترین بناهای تاریخی محسوب شود. وجود تقارن در نقش‌برجسته دو اژدها، توجه هر فردی را به خود جلب می‌کند. البته این تقارن و توجه به جزئیات فقط در نقش‌برجسته اژدها نیست. بلکه در تمام قسمت‌های این معبد می‌توانید جزئیات ساخت و طراحی‌هایی که بر روی صخره‌ها وجود دارند را تماشا کنید.
با ورود به محوطه معبد شما می‌توانید سه طاقی که به طور عمیق در کوه کنده شده‌اند را مشاهده کنید. این طاق‌ها نیز همانند دیگر قسمت‌های معبد با تلفیق هنر چینی و ایرانی تزئین شده‌اند. علاوه بر این در کنار دو اژدها می‌توانید طاقچه‌های کوچکی که با معماری اصیل ایرانی و طرح‌های اسلیمی ساخته شده‌اند را بیابید. در کل در تمام معماری معبد به‌خصوص در طراحی‌ها می‌توانید تأثیر حضور ایلخانان را مشاهده کنید.
نام‌گذاری
در حقیقت معبد داش کسن زنجان ازروی یک اسم ترکی نام‌گذاری شده است. کلمه داش کسن در زبان ترکی، سنگ‌تراش معنی می‌شود. این اسم با نقش‌برجسته‌های درون معبد بسیار هم‌خوانی دارد. دلیل اصلی استفاده از این اسم، به زمان کشف آن بر می‌گردد. در این ناحیه معدن سنگی وجود داشته است. کارگران با تراشیدن سنگ‌ها ناگهان این معبد و نقوش آن را درون سنگ‌ها پیدا می‌کنند.
البته شما به‌راحتی می‌توانید برای معبد داش کسن زنجان در گویش محلی اسامی متفاوتی پیدا کنید. برخی این معبد را با نام معبد اژدها می‌شناسند. برخی دیگر به‌خاطر حضور معماری چینی در این قسمت، به این منطقه چینِ ایران می‌گویند.
افسانه‌ها و تاریخچه‌ی فرهنگی
همان‌طور که اشاره شد داش کسن در زبان ترکی به معنی سنگ‌تراش است. برخی این کلمه به را افسانه شیرین و فرهاد ربط می‌دهند. یعنی فرهاد را به سنگ‌تراش یا سنگ‌شکنی که این مکان را ساخته تعبیر می‌کنند. در افسانه‌های ایرانی، فرهاد فردی بود که برای عشق خود به شیرین، دل کوه را می‌تراشید و سنگ‌های کوه را می‌شکند. به همین علت برخی افراد محلی داستان شیرین و فرهاد را به این معبد متصل می‌کنند.
از نظر فرهنگی این معبد بسیار جای بررسی و ارائه نظر دارد. در حقیقت تلفیق فرهنگ‌ها باعث ایجاد دیدگاه جدیدی شده است. زیرا اژدها در فرهنگ اصیل ایرانی و ایران باستان، نمادی از ظلم بوده است. اما بعد از ورود ایلخانان مغول به ایران، متناسب با فرهنگ آنها، اژدها نمادی از برکت شد.
جاذبه‌های گردشگری اطراف
در نزدیکی معبد داش کسن زنجان، بناهای تاریخی دیگری وجود دارند که شما می‌توانید از آنها نیز دیدن کنید. از این بناها می‌توان به آرامگاه سلطان محمد خدابنده اشاره کرد. در حقیقت این معبد در نزدیکی شهر سلطانیه قرار گرفته است. شهر سلطانیه اصلی‌ترین نقطه تاریخی زنجان است. زیرا شما می‌توانید آرامگاه‌های دیگر و بناهایی که از تاریخ ایران به‌جامانده را مشاهده کنید.
