روستای بلغور مشهد
در اطراف شهر مشهد پر از منطقه های خوش آب و هوا و ییلاقی است؛ بعضی از این مناطق را اندکی از مردم می شناسند و تعداد کمی از افراد این مکان ها را برای گردش انتخاب نمی کنند. روستای بلغور مشهد را می توان به عنوان یکی از مناطق خوش آب و هوا و بکر برای گذراندن اوقات فراغت نام برد.در ادامه همراه با مجله گردشگری دوباره سفر باشید.
معرفی روستای بلغور
بلغور روستایی در شهرستان مشهد، واقع در 80 کیلومتری شمال غرب مشهد، در دهستان کارده است که در ارتفاع 2000 متری از سطح دریا قرار دارد. وجود یک گردنه صعب‌العبور در این روستا باعث شده تا عده‌ای زیاد از گردشگران نتوانند قدم به این روستا بگذارند. این گردنه صعب‌العبور الحذر نام داشته و موجب گشته تا مانع جذب گردشگر در این روستای زیبا و دلنشین گردد. اما هنوز هم انسان هایی هستند که سختی راه را به جان می خرند و از این مکان زیبا دیدن می کنند.
روستای بلغور مشهد در مرکز رشته کوه های هزار مسجد قرار دارد که آب و هوای این منطقه کوهستانی و سرد است. در گذشته‌های دور اطراف روستای بلغور مشهد پوشیده از درختهای جنگلی ارس بوده که انسانها برای ساختن خانه ها به قطع آن درختان پرداخته اند؛ و امروزه تعداد بسیار کمی از این درختان برجای مانده است. یکی از کهنسال ترین درختان ارس وجود داشته در این منطقه، درخت ارسی بوده که سن این درخت را در حدود 2000 سال بیان کرده‌اند.
در سال1398 یکی از روحانیان این روستا به وجود این درخت اعتراض کرده و در نتیجه برای جلوگیری از دخیل بستن مردم روستا به آن، درخت را قطع نموده‌اند. اما خوشبختانه به دلیل اتصال کمی که درخت با زمین داشته بود هنوز این درخت خشک نشده و پابرجا است. از یک سو وجود کوه‌های سر به فلک کشیده و از سوی دیگر عظمت این کوه ها و دره های عمیق یا راه های پرپیچ و خم این منطقه سبب گردیده تا نام الحذر را بر این مکان گذارند.
الحذر به معنای فرار کردن است؛ طوری که با قدم نهادن به این منطقه و دیدن این کوه ها و دره ها در وجود هر فرد احساس ترس ایجاد خواهد شد. بارش شدید باران و راه افتادن سیل در این منطقه تردد را برای گردشگران کمی مشکل خواهد کرد.
اولین ساکنین روستای بلغور مشهد چه کسانی بودند؟
طایفه تین قدیمی ترین انسان های این روستا بوده اند که تاکنون اطلاعاتی در مورد مهاجرت آنها به این مکان در دسترس نیست. ویژگی اهالی طایفه تین آرام و بی‌حاشیه بودن آنها است و مردم طایفه تین به شغل دامپروری، کشاورزی و باغداری مشغول هستند. سیر تاریخی نشان دهنده این است که در دوره حکومت شاه اسماعیل صفوی قبایل ترک به خراسان کوچ کرده اند. طایفه کوسه در آن دوران در روستای بلغور مشهد ساکن شده اند.
در زمان کوچ کردن طایفه کوسه به روستای بلغور مشهد دیگر طایفه های تین و دوقیه ساکن این منطقه بوده اند و مجاور آنها افراد طایفه کوسه اقدامت گزیدند. شواهد نشان داده شده به این شکل است که در آن زمان قبایل ترک زبان محدوده روستای کارده به سمت ارتفاعات هزار مسجد را در اختیار خود گرفته بودند. با گذشت زمان روستاهایی مثل کارده و کوشک آباد که نزدیکتر به شهر مشهد قرار داشته‌اند تغییر زبان داده و زبان آنها به فارسی تغییر یافت. اما تعدادی از روستاهای دیگر مانند ارتفاعات هزار مسجد هنوز هم ترک زبان هستند.
نظریه هایی که راجع به طایفه کوسه وجود دارند عبارتند از:
1/ گروهی از ایل شاهسوند ساکن در غرب کشور هستند که کوسه لر نام دارند. احتمال داده می‌شود که طایفه کوسه متعلق به این ایل باشند و این افراد به دستور پادشاهان صفوی به شهر مشهد کوچ کرده اند.
2/ بنابر گفته‌های مرحوم کدخدایی، سه برادر از غرب کشور به مشهد آمده اند و مشرف حرم امام رضا (ع) شده اند و ادامه زندگیشان را در جوار حرم گذراندند. در یک شب این دو برادر به زیارت امام رضا رفته و در آن‌جا تصمیم میگیرند که مکانی را برای زندگی آسوده‌تر بیابند. آنها قرار می گذارند که هر کرام در اطراف شهر مشهد به دنبال چنین مکانی بگردند. بعد از یک سال آنها دوباره به حرم امام رضا (ع) باز می گردند؛ و تمام تجربه‌های که در این یکسال به دست آورده‌اند را برای برادران خود تعریف می‌کنند.
یکی از برادران به روستای بلغور مشهد رفته، دیگری به روستای زو در منطقه کلات و آن یکی راهی چناران شده بود. هر یک از آنها قصد داشته‌اند که برادران خود را به منطقه ای ببرند که یکسال در آن‌جا زیست می‌کردند. اما هیچ‌کدام از آنها نتوانستند یکدیگر را مجاب کنند و سرانجام هر کدام از آنها به منطقه‌ای که علاقه داشتند بازگشتند.
بعد از آن‌که هر کدام به روستاهایی که انتخاب نموده بودند روانه شدند، ارتباط بین دو برادری که ساکن روستاهای بلغور و زو بوده‌اند ادامه پیدا کرد. امروزه افرادی در روستای زاوین مشهد سکونت دارند که نام آنها سلطانی است و ادعا دارند فرزندان این برادران هستند؛ و خود را خویشاوند افراد ساکن در روستای بلغور مشهد می پندارند.
3/ از دیگر گفته های موجود این است دو برادر کرد زبان ساکن غرب ایران بوده‌اند، حاکم آن‌جا بر آنها ظلم و ستم روا می‌داشت؛ و آنها را به روستای بلغور مشهد تبعید نمود دلیل بر این مدعا است. زمانی‌که آنها به روستای بلغور مشهد تبعید شدند مردم آن‌جا استقبال گرمی از آن دو به عمل آوردند؛ و دلیل ماندگاری آنها در این روستا و موجب تشکیل طایفه کوسه گردید.
سه نظریه مطرح شده در بالا درباره طایفه کوسه است که برای درک میزان صحت و درستی هرکدام از آنها نیاز به تحقیقاتی در این زمینه خواهد بود. از دیگر طایفه هایی که در بلغور زندگی می کنند طایفه قریه بوده، کلمه قرایی به معنای سیاه است. افراد طایفه قریه در مجاورت مغول های ارمنستان ساکن بوده‌اند و با حمله چنگیز مغول به ایران وارد شده اند.
کلمه بلغور در روستای بلغور مشهد به چه معناست؟
بُل در زبان ترکی معنی زیاد و پر و غُور به معنی برف است. کلمه بلغور معنای پربرف بودن این منطقه را می‌دهد. در روستای بلغور مشهد فصل تابستان بسیار دوره کمی دارد و به سرعت سپری می شود و بیشتر ماه های سال سرد خواهد بود.
راه ارتباطی که در گذشته برای رفتن از روستای بلغور به مشهد وجود داشت
مردم روستای بلغور تا سال 1340 به وسیله قاطر یا اسب مسافتی در حدود 70 کیلومتر را طی می کردند تا به شهر مشهد برسند؛ که این مسافت در حدود 2 روز زمان لازم داشت. مردم روستا بیشتر ترجیح میدادند که قبل از طلوع آفتاب حرکت کرده و در هنگام شب در روستای رضوان مقیم شوند تا روز بعد به راه افتند و به مشهد برسند. در مشهد محل اقامت مردم کاروان‌سراهای کوچه نوغان بوده است.
نحوه تامین آب شرب روستای بلغور مشهد در گذشته:
آب شرب روستا در زمان قدیم به وسیله چشمه ها تهیه می شد و خانم ها با استفاده از قازانچا به انجام این کار می پرداختند؛ یا آقایان با استفاده از مشک‌ها که روی حیواناتشان می‌گذاشتند این کار را انجام میدادند.
جاذبه های دیدنی روستای بلغور مشهد:
- چشمه های طبیعی
- دره سیستان که پوشیده از درختچه های ارس است.
- وجود تنگه هایی که معروف‌ترین آنها زو پیرزن نام دارد.
- دامنه های مرتفع و سرسبزی که رشته کوه هزار مسجد را تشکیل داده‌اند.
- درختچه های زرشک
- رودخانه های فصلی
- معماری هایی که خانه‌های روستایی دارند.
- دره هایی به شکل V و U
- وجود درختهای ارس که قدمت زیادی داشته و مورد توجه زیاد اهالی روستا هستند.
جمعیت مردم روستای بلغور مشهد:
روستای بلغور که در دهستان کارده قرار دارد و قبلاً دهستان کارده به چولائی خانه معروف بوده و در حدود 1370 نفر جمعیت دارد. این روستا جزء دومین روستای پرجمعیت شناخته شده است. اما امروزه به دلیل مهاجرت عده‌ای از جوانان این روستا جمعیت این روستا به شکل چشم‌گیری کاهش پیدا کرد.
زبان و گویش مردم روستای بلغور مشهد چیست؟
زبان مردم ساکن روستای بلغور مشهد ترکی بوده و تعداد زیادی از لغاتی که استفاده می کنند آذری است.
محصولات روستای بلغور مشهد
به دلیل این‌که شغل اصلی مردمان این روستا دامپروری بوده یا به باغداری مشغول هستند، گوسفند اصیل کردی دارای طرفداران زیادی در این منطقه است. روغن زرد گوسفندی و ماست خیکی یا همان ماست چکیده و سیب درختی، سیب زمینی، گردو، آلو، زردآلو، گیلاس، آلبالو و … از محصولات این روستا به حساب می آید.
چگونه به این روستا سفر کنیم؟
همان‌طور که در بالا بیان گردید روستای بلغور مشهد در 80 کیلومتری شهر مشهد قرار دارد و شما می توانید از جاده مشهد به چناران به این روستا برسید. مسیر دیگر دستیابی به این روستا از جاده مشهد به کلات بوده و سپس بعد از آن به این روستا دسترسی پیدا خواهید کرد.
آدرس: استان خراسان رضوی، مشهد، جاده کلات، دهستان کارده، روستای بلغور
در هنگام سفر به روستای بلغور مشهد در کجا اقامت کنیم؟
روستای بلغور فاقد اقامتگاه‌های بوم‌گردی است و اکثر مسافرانی که برای تفریح به این روستا سفر می کنند سفر یک روزه را ترجیح می دهند.
سخن پایانی
روستای بلغور مشهد یکی از بکرترین و ناشناخته‌ترین مکان‌ها برای تفریحات است که می‌توانید؛ برای گردش‌های یک روزه خود به آن‌جا سری بزنید و از زیبایی‌ها و آرامش این مکان نهایت لذت را ببرید. این روستا دارای آب و هوایی بسیار دلنشین و کوهستانی بوده که دارای محصولات بی‌نظیر مانند میوه‌هایی خوشمزه است؛ که پیشنهاد می‌شود حتما از این مکان زیبا دیدن فرمایید.
