آشنایی با منارجنبان اصفهان

منار جنبان اصفهان

در این سری از مقالات ایرانگردی قصد معرفی و آشنایی با منارجنبان اصفهان را که یکی از جاهای دیدنی اصفهان و از محبوب ترین جاذبه های گردشگری اصفهان است را داریم . در ادامه برای آشنایی بیشتر با این مکان زیبا با ما در مجله گردشگری دوباره سفر همراه باشید.

همانطور که گفتیم منارجنبان از جاهای دیدنی اصفهان می باشد که در غرب شهر زیبای اصفهان، حدود کیلومتر ۶ جاده اصفهان به سمت نجف‌آباد، قسمت راست جاده، ساخته شده است. همچنین اطراف این اثر تاریخی، مکان تاریخی دیگری به نام آتشگاه هست.

در واقع بنای منارجنبان سازه ای است که بر روی قبر عارفی به‌نام عمو عبدالله کارلادانی که در قرن هشتم هجری (دوره سلطان محمد خدابنده الجایتو) می‌زیسته، ساخته شده است.سقف این سازه گنبدی شکل ساخته شده و قبر عبدالله کارلادانی زیر این گنبد قرار گرفته است.

معرفی منارجنبان

این بنا دارا ی 2 مناره 17 متری است که شیوه ساخت آن به شکلی ‌است که با تکان دادن یکی از مناره‌ها، مناره دیگر نیز تکان می‌خورد. جالب است بدانید که مناره‌های این بنا نازک و سبک‌اند و به همین دلیل لرزش مناره‌ها بسیار محسوس دیده می‌شود.

منار جنبان دارای تزیینات زیبایی است که می‌توان به مواردی مانند کاشی‌های فیروزه‌ای طاق ورودی و مناره‌ها و ستاره‌های چهارپر اشاره کرد.  معماری این بنا بیشتر  به سبک معماری ایلخانان نزدیک است.  این بنا در سال ۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.

در واقع بخش مناره ها از شاخص ترین بخش های این سازهاست. جنس این مناره ها خشتی می باشد و تزیین مناره ها با کاشی های فیروزه ای، مشکی و سفید انجام شده است. برای دسترسی به پشت بام منارجنبان می توان از پله های مارپیچی که داخل مناره ها قرار دارد استفاده کرد.

براساس تحقیقات انجام شده توسط مهندسین بر روی لرزش این مناره ها، چنین نتیجه گیری می شود که مصالح استفاده شده سبک هستند، مناره ها قدی کوتاه دارند و میزان فاصله مناره ها و کلاف های چوبی مشخص است.

یکی از نکات جالب منارجنبان اصفهان این است که از زمان صفویان این سازه در حال لرزش است اما تا این لحظه هیچگونه تخریبی در این بنا دیده نشده که علت آن مربوط به شیارهای موجود بین بخش های مختلف ساختمان است که بین دیوارها فاصله ایجاد کرده است.

زمانی که مناره ها تکان می خورند این فواصل باعث ایجاد فضای کافی برای جابجا شدن بنا می شود که باعث جلوگیری از تخریب بنا شده است.

با تکان خوردن یکی از مناره ها فقط مناره دیگر نیست که  تکان  می خورد بلکه کل بنا تکان می خورد البته با تکان خوردن یک مناره فقط مناره دیگر نمی لرزد، بلکه کل بنا می لرزد.برای درک بیشتر لرزش در بخش های مختلف بنا اشایی مثل زنگوله کار گذاشته است.

در گذشته هر شخصی می توانست منار را بلرزاند اما امروزه برای محافظت از این بنا این کار توسط شخصی مخصوص انجام می شود. در زمان های دور موذن برای گفتن اذان بالای مناره ها می رفته و همزمان با تکان دادن مناره ها اذان می گفت.

دلیل حرکت منارجنبان

همانطور که در بالا گفتیم این بنا تنها مناره هایش تکان نمی خورد بلکه با لرزاندن یک مناره، تمامی بنا به لرزش در می آید. علت تکان خوردن بنای منارجنبان پدیده تشدید یا زئوناس است. در بیانی ساده تر می توان گفت که مولکول های هر جسمی در حال تحرک هستند، برخی متحرک تر و برخی کم جنب و جوش تر.

کافی است تکانی به آن بدهیم و نیرویی وارد کنیم تا به جنب و جوش بیافتند. با تکان دادن یک مناره، مناره دیگر که کاملا شبیه به آن یکی است هم می جنبد و نیروی وارد شده بر یک مناره در تمامی ساختمان پخش می شود و همه بنا را به لرزه می اندازد.

نقشه و موقعیت مکانی