موزه شیشه و ساعت هالیم

موزه شیشه و ساعت هالیم از زیباترین و خوشایند‌ترین موزه‌های جهان است که در ایالات متحده واقع شده و همه ساله گردشگران و توریست‌های فراوانی را به سمت خود جذب می‌کند. این موزه، خزانه‌ای از ساعت‌های گوناگون است که از زمان قدیم تا به کنون کاربرد داشته و مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در واقع سمبلی از مؤلفه مهم و گران‌بهای زمان هستند. به همان سان، زیبایی خیره‌کننده شیشه‌های رنگی استفاده شده در این موزه قطعاً شما را شگفت‌زده خواهد کرد.در ادامه همراه ما در مجله گردشگری دوباره سفر باشید.

به چه مکان‌ هایی موزه می‌ گویند؟

کامل‌ترین و بهترین تعریف در مورد موزه، یقیناً تعریف شورای بین‌المللی موزه خواهد بود. این شورا تحت نظارت یونسکو فعالیت می‌کند. موزه سازمانی است همیشگی و بدون هیچ گونه هدف مادی که همیشه پذیرای تمام افراد بوده و در خدمت جامعه و توسعه آن فعالیت می‌کند. ریشه موزه، کلمه یونانی Mousein بوده که نام تپه‌ای با قدمت و قدیمی در این کشور است. این واژه به تمامی کشور‌ها و زبان‌های مختلف رخنه کرده است. برای مثال در زبان انگلیسی به طریق موزیم و در فرانسوی موزه تلفظ می‌شود که در کشور ما ایران گویش فرانسوی آن رواج دارد.

شناخت در مورد انواع موزه ها

موزه‌ها هیچ گونه چارچوب و محدودیتی در به نمایش گذاشتن آثار هنری، طبیعی، فرهنگی، تاریخی و… نداشته و شامل انواع مختلفی از جمله موارد زیر می‌شوند:

• موزه‌های مردم شناسی
• موزه‌های تاریخی و باستان شناسی
• موزه‌های کاخ موزه ها
• موزه‌های علوم و تاریخ طبیعی
• موزه‌های تمبر شناسی
• موزه‌های فناوری
• موزه‌های گیاه شناسی

موزه‌های مردم‌شناسی: فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات، پوشاک و سنت‌های اجتماعی حاکم بر جامعه را نمایش می‌دهند. موزه مردم‌شناسی تهران و حمام گنجعلی‌خان کرمان از این صنف هستند.

موزه تاریخی و باستان‌شناسی: این موزه‌ها بینشی تاریخی دارند و گویای دودمان و دوره‌های تاریخی هستند. اکثر این آثار به تبع از کاوش‌های باستان‌شناسی به دست آمده‌اند و نشان‌گر فرهنگ و تمدن در زمان قدیم و ترکیب‌کننده علم، هنر، ‌اندیشه و شناخت یک ملت یا یک قوم هستند. موزه‌هایی با چنین ویژگی موزه‌های مادر هم نامگذاری شده‌اند. موزه ملی ایران (ایران باستان)، موزه ملی ورسای در فرانسه و موزه تاریخ در واشنگتن از این دسته هستند.

کاخ‌موزه‌ها: ساختمان یا اثری تاریخی هستند که از نیاکان به ما ارث رسیده و گویای وضعیت و شیوه زندگی صاحبان خود خواهند بود. محتمل است در این ساختمان‌ اشیای تاریخی و با قدمت که شامل آثار هنری مثل نقاشی روی دیوار، گچ‌کاری و… می‌شود، وجود دارد. کاخ‌موزه‌ها به طور معمول در مراکز حکومتی به وجود آمده و تشکیل می‌شوند. غرض از تأسیس این موزه‌ها به نمایش گذاشتن نشانه و بنای تاریخی و همین طور عبرت‌آموزی است. مجموعه کاخ‌های سعدآباد تهران و باغ ملک‌آباد مشهد از این طیف موزه‌ها هستند.

موزه علوم و تاریخ طبیعی: تجربیات علمی براساس ظواهر و وسایل کاری و تاریخ طبیعی که در فراگیرنده انواع گوناگون گیاهی مخصوصاً جانوران است را به نمایش می‌گذارند. موزه طبیعی اصفهان و موزه علوم و تاریخ طبیعی مشهد از این گونه هستند.

موزه‌های محلی یا منطقه‌ای: بازگوکننده و نماد فرهنگ یک ناحیه یا یک محله مخصوص هستند و منحصراً آثار و ‌اشیای تاریخی همان محدوده را به نمایش می‌گذارند. موزه شوش، تخت‌جمشید و موزه توس در خراسان از این قسم هستند.

به راستی موزه‌ها دارای اشکال بسیار مختلفی بوده و بر اساس و محوریت‌های مختلف در سراسر جهان سرگرم به فعالیت هستند.

ارج موزه ‌ها در اجتماع

جاودانه نگه داشتن تاریخ و میراث فرهنگی حاجت‌مند شناسایی آن به اعضای جامعه و حتی هم پود‌های دیگر است که موزه‌ها به شکل درست و خوبی این رسالت را به عهده گرفته‌اند. احیا، اصلاح، حفظ و نگهداری آثار فرهنگی بازمانده از تمدن‌ها و نیاکان افزون بر قوه دادن به هویت ملی، فرهنگی ملت و جامعه، باعث انتشار، تبلیغ و بقای فرهنگ برای نسل‌های حال حاضر و آینده نیز می‌شود. همین طور لازم به یادآوری است که دقت و توجه به آثار تاریخی و هنری و تلاش برای حفاظت از آن‌ها می‌تواند نقش بسزایی در حرفه و صنعت گردشگری و جذب گردشگران داخلی و خارجی داشته باشد که این امر عامل اثرگذاری در توسعه فرهنگی و اقتصادی کشور خواهد بود.

به طور قطع می‌توان نظر داد که موزه‌ها نقش شایسته‌ای در استحکام و صیانت ریشه‌های ملی، مذهبی و تاریخی دارند و منتهی به ترویج فرهنگ گذشتگان و معرفی آن به نسل جدید می‌شوند. به همین علت، پیشرفت و گسترش این بنا‌ها برای محقق شدن اهداف فرهنگی، بسیار مهم و قابل الزام بوده و تأثیر قابل ملاحظه‌ای در رشد و توسعه جوامع و افراد دارد. همچنین پیامبر بزرگوار اسلام بار‌ها از خداوند از طریق دعا درخواست می‌کرد که پرده از اسرار حقیقت ‌اشیاء برداشته و چیز‌ها را همان طور که هست به او نشان دهد.

در هر نوع ‌اشیاء موجود آیات و نشانه‌هایی از باطن و حقیقت وجود آفریننده پنهان شده است. انسان با دقت در طبیعت و بینش در ‌اشیای اطراف خود تصمیم بر آن گرفت تا با دگرگون ساختن و مبدل کردن ‌اشیای طبیعی، وسایل و ابزار لازم را برای خود تهیه کرده تا به کمک آن، هم بتواند از خود مدافعه کند و هم با استفاده از صنایع دستی خود روز‌های خود را به سادگی بگذرانند. توجّه به این صنایع دستی و دقّت در ساخت و کاربرد و طریقه استفاده از آن‌ها، ما را با تاریخ تمدّن و طریقه پیشرفت فرهنگ بشر آشنا می‌کند که راز وسعت آفرینش انسان را برای ما آشکار می‌کند.

همان سرّی که حضرت علی(ع) از آن پرده‌برداری کرد و به انسان یادآور شد که: “تو می‌پنداری جسم کوچکی هستی؟ در حالی‌که دنیایی بزرگ در تو نهفته است.” موزه تنها جایگاهی است که در آن، ‌اشیاء به دلیل افزایش سطح علم عمومی، آموزش و شناخت و درک و تجربه، محافظت و نگهداری می‌کنند. به وسیله همین موزه‌هاست که میراث‌های فرهنگی نیاکان را به سمع و نظر تماشاکنندگان حال و آینده می‌رسانند و از طریق آن مدارکی از گذشته فرهنگی، برای احراز به افراد ارائه می‌دهند. بینندگان و تماشاگران موزه، ‌اشیاء را با دقت و به طرز کنجکاوانه‌ای مشاهده می‌کنند و درباره هر یک و نحوه ظهور آن فکر می‌کنند.

فریضه موزه ‌ها

موزه صرفاً مکانی برای به اشتراک گذاشتن آثار تاریخی و باستانی نیست، بلکه اکثر نمایشگاه‌های هنری، علمی، جانوری، پزشکی، نگارخانه‌ها، کتابخانه‌ها و آرشیو‌ها و تقریباً اغلب ساختمان‌های تاریخی به نوعی Museum هستند. هر ‌اشیاء و اثری که در موزه‌ها و نمایشگاه‌ها به نمایش گذاشته شده، بیان‌گر حال و احوالی است و با بیننده‌اش پیوستگی برقرار می‌کند که با تامل، بررسی و تفکر می‌توان زبان حال این ‌اشیاء را حس و دریافت کرد و از چشم انداز‌های مختلف آن را بررسی نمود.

یکی از خطیرترین وظایف آن برقراری ارتباط فرهنگی بین بازدید‌کننده با‌ اشیاء به نمایش قرار داده است. در اصل باید تلاش کرد تا همان رابطه و احساس بین آفریننده یک اثر و خود اثر وجود داشته را به شکلی دیگر به بازدیدکنندگان انتقال داد که این کار، کاری امکان‌پذیر است.

آشنایی با پیشینه موزه شیشه و ساعت هالیم

موزه شیشه و ساعت هالیم در ایالات متحده، در شهر اوانستون واقع در شمال شیکاگو قرار دارد و کلکسیونی از طیف‌های گوناگون ساعت‌ها و شیشه‌های رنگ‌آمیزی شده توسط مشهورترین و معروف‌ترین هنرمندان آمریکا را به نمایش برای بازدیدکنندگان می‌گذارد. این موزه که توسط کامیل و هدی هالیم احداث و تأسیس شده و در سپتامبر فعالیت خود را آغاز کرده است. هشت اتاق این موزه مخصوص به نمایش گذاشتن انواع گوناگون ساعت‌های مختلف و بین‌المللی تخصیص داده شده است که هر کدام توسط کشور خاستگاه خود سازماندهی و تنظیم شده‌اند.

علاوه بر این‌ها، چهار گالری این موزه نیز مختص به اشتراک گذاشتن و نمایش شیشه‌های طراحی و رنگ‌آمیزی شده توسط هنرمند مشهور و توانمند Halim است. کار‌های خارق العاده و شگفت‌انگیز حالیم و طراحی پنجره‌هایی با شیشه رنگی در سال ۱۹۶۰، باعث شده نقطه نظر بسیاری از مردم و هنرمندان به سوی این گوهر ارزشمند جلب شود. در سال‌های آینده، هالیم آغاز به جمع‌آوری بخش‌هایی از شیشه‌های دور ریختنی و پسماند از بنا‌های تخریب شده کرد و مجموعه‌ای چشم‌گیر از کار‌های برجسته شیشه‌های رنگ‌آمیزی شده در قرن نوزدهم و بیستم گردآوری کرد.

نشانه ‌های هنری و نفیس موزه شیشه و ساعت هالیم

در حال حاضر، موزه شیشه و ساعت هالیم در ۵ طبقه احداث شده است و بیش از ۷۰ حاصل شیشه‌ای رنگی و ۱۱۰۰ تکه از انواع مختلف ساعت‌ها مثل ساعت برج، کرنومتر، ساعت‌های اتومات، ساعت جیبی و ساعت‌های پایه بلند را برای عموم افراد به نمایش گذاشته است که هوادارن متعددی داشته و هر ساله مسافران و گردشگران بی‌شماری را از سراسر کشور‌های جهان به سمت خود جذب می‌کند. این موزه، کلکسیونی کامل، ارزشمند و گران‌بها از پدیده‌های لوئیس کامفورت تیفانی را به نمایش گذاشته است.

آثار حاضر در این موزه دارنده نقاشی‌هایی با رنگ روغن، پاستل و آبرنگ بوده که حیات گذشته و سفر‌های تیفانی را گزارش می‌دهند. از دگر آثار حاضر در این موزه نیز باید به هنر‌های تزئینی، موزاییک و پنجره‌های رنگی زیبا اشاره نمود. پنجره‌های شیشه رنگی موزه هالیم، راوی داستان‌های تاریخی، قدیمی و معروف آمریکایی هستند که برای مثال می‌توان به داستان تیفانی، Tillinghast، بره و Sperry اشاره نمود.

موزه شیشه و ساعت هالیم با جذابیت خیره‌کننده، وصف ناشدنی و شکوه بی‌انتهای آن به عنوان یکی از شایسته‌ترین موزه‌ها در جهان شهرت یافته است. موزه هالیم اضافه بر کلکسیونی دائمی از ساعت‌های مختلف و شیشه‌های رنگی زیبا، محیط مخصوصی را برای نمایشگاه‌های موقت و گذرا اختصاص داده است و همین طور اتاق پذیرایی خاص و مخصوصی هم دارد که برای مراسم‌های ویژه و فرهنگی کاربرد دارد.

سخن پایانی

موزه‌ها در زمان‌های ابتدایی، اکثراً کاربردشان برای نخبگان، نوابغ و دانشگاهیان بود و برای عموم مردم جذابیت و جلوه بسیاری نداشت. اما در حال حاضر موزه‌ها نگاهی کاربردی‌تر داشته و در ترفیع و ارتقا سطح آگاهی مردم و فرهنگ جامعه‌های گوناگون تأثیر بسزایی گذاشته‌اند. در واقع موزه‌ها سرگذشت زندگی نیاکان و همین طور این که آدمیت چطور موفق شد، ابدیت و استمرار خود را حفظ کرده و برای مردم روایت می‌کند.