عمارت شهرداری قزوین

در این بخش از مقالات ایرانگردی قصد معرفی و آشنایی با عمارت شهرداری قزوین  را که یکی از دیدنی های قزوین است داریم. در ادامه برای آشنایی بیشتر با این مکان زیبا با ما در مجله گردشگری دوباره سفر همراه باشید.

عمارت شهرداری قزوین یا موزه بلدیه کنونی مربوط به دوره قاجار می باشد و در خیابان شهرداری قزوین واقع شده‌ است. این بنا اولین ساختمان شهرداری در ایران است. این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

عمارت شهرداری قزوین از مهمترین و جذاب ترین بناهای تاریخی قزوین است که در سال ۱۳۰۶ به دست روس ها ساخته شده است. نام این شرکت شوسه بود که در آن زمان یک جاده (قزوین-تهران) نیز احداث کرده بود. در زمان پایتخت شدن قزوین، شاهزادگان و امیران زیادی به این شهر رفتند و برای خود کاخ ها و عمارت های باشکوه ساختند که عمارت لاله زار (شهرداری) یکی از آنهاست.

در واقع عمارت شهرداری قزوین در آن زمان محل اقامت و برگزاری برخی مراسمات روس‌ها بود که آنجا را برای خودشان ساخته بودند. گفته می‌‎شود که این محل بسیار اعیانی و مخصوص سپری کرد اوقاتشان در ایران بود.

پیشینه

در سال ۱۲۷۱ ه‍.ش امتیاز ساخت راه انزلی به قزوین از طرف ناصرالدین شاه به شرکت روسی «بیمه و حمل‌ونقل» داده شد. شرکت روسی با آغاز کار اقدام به ساخت مجموعه بناهایی برای خود در محوطه خوش آب‌وهوای شمال شرقی شهر قزوین (محله پنبه ریسه) کرد که به «کانتور» که در زبان روسی به معنای دفتر کار و اداره است؛ مشهور شد.

از جمله این بناها، عمارت لاله‌زار (ساختمان بلدیه یا همان شهرداری کنونی) می‌باشد. این ساختمان را به عنوان تماشاخانه (سالن تئاتر و سینما) در قزوین احداث کردند تا مورد استفاده کارکنان خود که در تأسیسات ساخت راه شوسه کار می‌کردند، قرار گیرد.

بدنبال انقلاب کمونیستی در سال ۱۹۱۷ میلادی و لغو امتیازهای استعماری، اتباع روسیه از ایران خارج شدند. با ترک روس‌ها، محوطه کانتور (مجموعه بناهای ساخته شده توسط روس‌ها) به دست انگلیسی‌ها افتاد که به بهانه دفع کمونیسم وارد قزوین شده بودند. پس از اتفاقات سوم اسفند ۱۲۹۹ خورشیدی که به کودتای سیاه نیز مشهور است؛ انگلیسی‌ها ایران را ترک کرده و قسمتی از محوطه کانتور، محل استقرار نیروهای امنیه (ژاندارمری) قرار گرفت.

بر اساس مصوبات جلسه هیئت وزیران در شانزدهم خرداد سال ۱۳۰۶، عمارت لاله‌زار به عنوان مدرسه دولتی به وزارت فرهنگ و معارف تحویل داده شد، ولی در ششم شهریور همان سال به دنبال سفر رضاشاه به قزوین و اقامت او در مجموعه لاله‌زار؛ دستور وی مبنی بر اختصاص این بنا به بلدیه، باعث شد سه روز بعد از این دستور، بلدیه قفل عمارت لاله‌زار را شکسته و عمارت را تصرف کند و بعدها فضای اطراف کلیسای کانتور در اختیار اداره فرهنگ و معارف قرار گرفت.

معماری بنا

این بنا دارای شش ستون در ایوان جنوبی است که در حد فاصل ستون‌ها، پایه‌های سنگی چهارگوشی تعبیه شده که به جای گلدان استفاده می‌شود. این ستون‌های استوانه ای سرستون‌هایی تزیینی به شکل حلزون همراه با گل دارند و حامل سقف بنا هستند. چهار مناره کوتاه آجری به صورت مکعب در بالای پیشانی ساختمان که تزییناتی از گچ روکار و آجرکاری به سبک گره چینی داراست با طاق تزیینی همراه شده‌ است.

در و پنجره‌های جنوبی، شرقی و غربی ساختمان، قابی تزیینی به شکل طاق یا قوس و شیشه‌های رنگی دارند. چند اتاق بزرگ و کوچک و یک سالن تقریبا دویست متری با تزیینات گچبری مختصری در سقف که جلسات بسیار مهم شهرداری قزوین در آنجا برگزار می‌شود، از ویژگی‌های دیگر این عمارت به‌ شمار می‌روند.

عمارت شهرداری قزوین نمایی بسیار جذاب و زیبا دارد و در همان نگاه اول نظر ما را به خودش جلب می‌کند. با اینکه به نظر می‌رسد ۶ ستونی که برای این عمارت ساخته شده ظاهری کاملا ایرانی ندارند، اما آجرکاری‌ها و گچ‌بری‌های سردر عمارت کاملا به سبک سنتی و اصیل ایرانی ساخته شده‌اند و جذابیت منحصربه‌فرد خودشان را دارند.

فضای اطراف عمارت شهرداری قزوین را سنگ‌فرش‌های بسیار زیبا احاطه کرده و هنگام ورود در آنجا چند پله سنگی و جذاب مشاهده می‌کنیم. فضای داخل عمارت شهرداری نیز بسیار ساده بوده و تغییرات فاحشی که بخواهد به اصالت کهن این بنا آسیب وارد کند نیز اعمال نشده است.

موزه بلدیه

این عمارت پس از انجام عملیات مرمت به موزه بلدیه تغییر کاربری داد و امروزه به‌ عنوان یکی از جاهای دیدنی استان قزوین شناخته می‌شود. از جمله آثاری که در این موزه به نمایش گذاشته شده است می‌توان به زین اسب، دستگاه تایپ و رادیوگرام صدرالعلما (اولین شهردار قزوین)، مکاتبات اداری، نامه‌های ارسال شده توسط مردم، بیش از ۲۰۰۰ سند از حوزه‌های شهرداری و نیز اسنادی در خصوص شرکت‌های زیر مجموعه شهرداری همچون شرکت آب و برق اشاره کرد.

در اواخر دهه ۱۳۸۰ مرمت هایی گسترده بر روی این بنا انجام شد که تمرکز زیادی بر روی نما و نورپردازی آن داشت. در جریان این پروژه یک سالن اجتماعات به ظرفیت ۴۰ نفر و مجهز به آخرین تکنولوژی روز ایجاد شد. این بنا از آثار ملی ایران می باشد و فقط در ایام نوروز می توانید از آن دیدن کنید.

چطور به عمارت شهرداری قزوین برویم ؟

شما می‌توانید با پیدا کرده چهارراه ولیعصر (عج) به راحتی به عمارت شهرداری قزوین بروید. بدین صورت که کافیست از چهارراه ولیعصر (عج) مستقیم حرکت کرده و به سمت بلوار آیت‌الله طالقانی بروید. پس از اینکه به این بلوار رسیدید به سمت راست بپیچید و همان مسیر را مستقیم ادامه بدهید تا به عمارت شهرداری قزوین برسید که در سمت چپ شما قرار خواهد داشت.

آدرس: استان قزوین، قزوین، خیابان شهرداری، بوستان مشاهیر

ساعت بازدید: در ساعات اداری (بازدید با هماهنگی مسئول امکان‌پذیر است).

هزینه بازدید: رایگان