کلوت شهداد کجاست؟

کلوت شهداد

در این بخش از مقالات ایرانگردی قصد معرفی و آشنایی با کلوت شهداد را که یکی از جاهای دیدنی کرمان است داریم . در ادامه برای آشنایی بیشتر با این مکان زیبا با ما در مجله گردشگری دوباره سفر همراه باشید.

کرمان شهریست کویری که در دل کویر لوت قرار گرفته است. جاهای دیدنی کرمان بسیار زیاد هستند ولی مهم ترین جاذبه گردشگری و طبیعی آن کلوت شهداد می باشد.

 برخی از جاهای دیدنی آن عبارتند از: نبکاها، جنگل های انبوه بافت، جنگل های انبوه رابر، ارتفاعات زیبای این شهر که مملو از گل لاله و گلزار هستند بخصوص در شهرستان بردسیر و در جنوب استان کرمان دره مدیترانه ای دلفارد که بسیار زیبا است و جنگل های کهور و کلوت های شهداد که از مهم ترین شگفتی ها و جاذبه های گردشگری در استان کرمان به شمار می آیند.

کلوت شهداد چه ویژگی هایی دارد:

کلوت شهداد یکی از مقاصد طبیعت گردی و جاذبه های گردشگری استان کرمان هستند که از فاصله های دور دست مانند شهری متروکه و یا باستانی به نظر می رسند. شهداد نام کویری است که کلوت ها در حدود 100 هزار هکتار از آن را در برگرفته اند. کلوت ها به شکل جوشش تخم مرغی هستند و نمک زارند. هیچ جنبنده ای در کلوت ها زندگی نمی کند و به همین خاطر طبیعت بکر و دست نخورده ی آن با سکوت کویر قرین شده و همین هم باعث آرامش می شود، و هم نگاه و دل رهگذران را پر از وحشت می کند. اما در کل زیبایی آن آرامش بخش و شگفت انگیز است.

جاذبه های گردشگری شهداد کدامند:

آنچه توریست را به شهداد می کشاند وقار و سکوت کویر لوت است، زیرا در سراسر کلوت ها چیزی جز سکوت و آرامش به گوش نمی رسد. زیباترین زمان برای دیدن زیبایی های کلوت ها هنگام طلوع و یا غروب آفتاب است. چه لحظه ی شگفت انگیز و تحسین برانگیزی است هنگام غروب آفتاب، آنجا که دانه دانه ستارگان در پهنه ی گسترده ی آسمان کویر رخ می نمایند و شروع به چشمک زدن می کنند. زیباتر از آن در اعماق شب، می توان بر بلندای کلوت ها استاد و سبد سبد ستاره چید. کلوت ها نقطه ای از دنیا هستند که به خاطر زیبایی و سکوت شان زمان و مکان را در خود محو می کنند و همه چیز به دست فراموشی سپرده می شود.

کلوت چیست؟

کلوت یک پدیده ی طبیعی و جغرافیایی و منحصر بفرد است که در دل بیابان لوت قرار گرفته است. کلوت از دو قسمت کل به معنای شهر و آبادی و لوت ( کویر لوت) مشتق می شود. اصطلاح علمی کلوت ها یاردانگ است و به قدری زیبا هستند که گویی دست بشر در ساخت آن ها دخالت داشته است، اما کلوت ها هنرنمایی طبیعت هستند ولاغیر.

قدمت و تاریخچه ی کلوت شهداد به 20 هزار سال پیش برمی گردد. عواملی که باعث ایجاد و شکل گیری کلوت ها شده اند؛ آب، باد و فرسایش زمین هستند. ساده تر بگوییم کلوتها هنرنمایی آب و باد هستند.

از ویژگی های ظاهری کلوت ها می توان به کلوخی بودن آن ها اشاره کرد و اینکه طول و عرض این ابر شهر کلوخی از قرار زیر است؛ 80 کیلومتر عرض و 145 کیلومتر طول. مساحت این آثار طبیعی بسیار شگفت انگیز بیش از 11 هزار کیلومتر مربع است.

نمای کلوت ها از دوردست شبیه شهری بزرگ است، گویی این شهر شهر ارواح است و دقیقا این نامی است که توریستهای خارجی برای کلوت ها انتخاب کرده اند و استفاده می کنند.

آنچه در ساخت و ساز کلوت ها اتفاق می افتد این است که بادهای شنی و ماسه ای سنگ بستر کلوتها را دچار فرسایش می کنند و و تمامی عناصر سست و بی جان آنها توسط باد و فشار ایجاد شده از سمت باد با گذشت زمان فرو می ریزند و آهسته آهسته کلوت ها فرم و شکل می گیرند.

آنچه کلوت ها را در سراسر دنیا بی نظیر و منحصر بفرد می کند شرایط پیدایش آنها و شکل های ناهموار شان است.

نکته ی بسیار جالب تر این است که کلوت ها بسیار ناشناخته و افسانه ای و خطرناک هستند و کسی تا به حال از درون آن ها عبور نکرده است و تمامی مطالب ذکر شده نتیجه ی نظرات و تحقیقات دانشمندان می باشد.

کلوتها بعد از هر بارش باران چهره و صورتی جدید به خود می گیرند.

رودی در دل کویر لوت جریان دارد که به نام رود شور مشهور است و دلیل شور بودن آب آن هم، گذر از کویر و شستن نمک زارهای کویر است. این رود باعث مرطوب شدن دیوارهای کلوت ها شده و باعث تسهیل در فرسایش آنها می شود.

رود شور تنها رودی است که به طور دائمی در دل کویر لوت جریان دارد و تمام طول سال در جریان است؛ این رود از کوه های شمال غربی بیرجند سرازیر می شود. از بارزترین ویژگی های رود شور می توان به شورترین رود جهان و پر املاح ترین آب های جهان اشاره کرد. رود شور بیشترین املاح معدنی را با خود حمل می کند.

رود شور بعد از طی مسافتی در حدود 200 کیلومتر بالاخره در چاله معدن های نمک در نزدیکی شهداد ته نشین می شود ( نام دیگر چاله معدن نمک، گود نمک است) نتیجه ی آرام گرفتن رود شور ایجاد جاذبه های طبیعی زیبای دیگری به نام شش ضلعی های نمکی است ؛ اما نقش عمده و مهم رود شور در پایداری و استحکام تقریبا نسبی کلوت شهداد است.

پوشش گیاهی کلوت شهداد:

تقریبا تا محدوده ای در حدود 30 هزار کیلومتر در درون کویر لوت هیچ گونه موجود زنده و هیچ گونه حیاتی دیده نمی شود.

تنها پوشش گیاهی کلوت ها درختان گز و استراگال است. وقتی از سمت کوه های سیرچ به سمت کویر لوت حرکت می کنیم کم کم متوجه کاهش پوشش های گیاهی و کاهش نباتات می شویم، تنها در برخی نقاط به صورت پراکنده درختان گز وجود دارند. در خارج از کلوتها و در حاشیه ی آنها بوته هایی از گز دیده می شوند که بر روی گلدان های ماسه ای رخ می نمایند به چنین پوششی نبکا گفته می شود ولی هر چه به سمت داخل کلوتها حرکت می کنیم دیگر از نباتات خبری نیست مگر به طور پراکنده چندین استراگل قابل رویت باشند که با پیشروی بیشتر، دیگر خبری از آنها هم نیست.

دلیل عدم وجود زندگی نباتات در کلوت ها چیست:

مسلما دلایلی همچون جنس خاک، وجود املاح موجود در خاک ( رس، ماسه و نمک) و کمبود آب می تواند برای جلوگیری از رشد گیاهان کافی باشند ولی چیزی که مهم وقابل توجه است این است که املاح موجود در خاک کلوت ها تفاوت چندانی با آبادی های اطراف ندارد شاید میزان نمک موجود در خاک کلوت ها بیشتر باشد ولی باید گیاهی به نام هالوفیت در این منطقه و با این شرایط رشد کند، از طرفی دیگر علاوه بر بارندگی های سالانه، هر از گاهی کلوت ها با سیلاب های کوه های اطراف سیراب می شوند؛ پس دلیل فقر پوشش گیاهی در این منطقه چیست؟! وزش بادهای بسیار سهمگین که ریشه ی گیاهان را با خود می کند و رشد گیاهان را متوقف می کند.

افسانه کلوت ها:

باستان شناسان با پیدا کردن اشیای برنزی و سفالی در جنوب کلوتها به این نتیجه رسیدند که تقریبا در هزاره دوم و سوم پیش از میلاد مسیح این شهر متروکه مسکونی بوده است و کلوت ها شهری باستانی هستند.

اما نکته ی تاسف انگیز این است که در چنین منطقه ای با شرایط جوی و آب و هوایی چه اتفاقی برای ساکنان آن افتاده است؟

برخی از باستان شناسان معتقدند که سیل عظیم و وحشتناک گل، نمک و گچ کویری باعث شده است که کلیه ساکنان این شهر و خود شهر زیر تلی از خاک دفن شده باشند و برخی هم معتقدند که سیل های خروشان و ویرانگر این منطقه باعث نابودی تشکل های انسانی شده اند.

نکته ی مهم و جالب این است که کلوت ها تمدن بسیار عمیق و بزرگی دارند. با تعاریف گفته شده برخی معتقدند که کلوتهای شهداد بقایای به جا مانده از یک شهر نفرین شده هستند.

محل اقامت گردشگران و توریست ها در این مناطق به کعب شهداد معروف هستند و نام دیگر آنها هتل میلیون ستاره ای است زیرا در این آلاچیق ها به راحتی می توان میلیون ها ستاره زیبا در اسمان کویر را دید و از زیبایی آنها لذت برد. فاصله ی کعب ها در حدود 20 کیلومتری شهداد است و از مصالح طبیعی ساخته شده اند. تعداد آلاچیق ها 40 عدد می باشد و دقیقا در جایی بنا شده اند که پایان زندگی و حیات است. طرز ساخت کعب ها شمالی- جنوبی است و مابین چندین کلوت بنا شده اند که هنگام وزش بادها و طوفان های شن بسیار مهیب و شدید منطقه در امان باشند.