همه چیز درباره قلعه والی ایلام
شهر زیبا و چشم نواز ایلام در حصاری از کوه‌ها و ارتفاعات جنگلی واقع شده است و با آب‌وهوای مطلوبی که دارد به مقصدی فوق‌العاده برای سفر تبدیل شده است. شهر ایلام از جاذبه‌های گردشگری بسیاری برخوردار است که یکی از این جاذبه‌های بی‌نظیر، قلعه والی است. دستور ساخت این قلعه در سال ۱۳۲۶ صادر شده و در سال ۱۳۲۵ قمری ساخت آن به اتمام رسیده و در سال ۱۳۷۶ نیز در فهرست آثار ملی ایران جای گرفته است. این قلعه بسیار زیبا و با شکوه است و معماری بسیار خلاقی هم دارد. در ادامه این گفتار همراه ما در مجله گردشگری دوباره سفر باشید تا اطلاعات مفید و جذابی درباره قلعه والی ایلام دریابید.
آشنایی با مشخصات معماری قلعه والی ایلام
قلعه والی ایلام با مساحت ۴۶۸۷ متر مربع و زیربنای ۱۴۶۴ دارای ۲۰ اتاق بزرگ، ۵ اتاق کوچک، ۴ ایوان و ۲ تراس کوچک است. این قلعه همچنین دارای دو برج نگهبانی به صورت نیم دایره است. در این قلعه شش زیر زمین در سه ضلع شمال، غرب و شرق قلعه نیز وجود دارد. این بنا دارای قسمت‌های دیگری از جمله حرم سرا، قسمت شاه نشین، اتاق آیینه و زندان هم هست. بنای ساختمان را سه طرف حیاط قلعه که ۷۰۰ مترمربع وسعت دارد، در بر گرفته است. قلعه والی از سه در ورودی در قسمت شرق، غرب و جنوب بنا نیز برخوردار است که در اصلی در قسمت جنوبی بوده و دیگر درها خصوصی بوده‌اند. شرق و غرب قلعه والی کاملا با یکدیگر قرینه هستند و حدود ۸۰ سانتی متر بالاتر از حیاط قرار گرفته‌اند.
گشتی در قلعه والی ایلام
قلعه والی ایلام، یک قلعه بزرگ است که مانند سایر بناهای تاریخی از بخش‌های متعدد با تزئینات منحصربه‌فرد و محصورکننده تشکیل شده است. در این قسمت از متن، بخش‌های اصلی قلعه والی را به شما معرفی می‌کنیم.
ورودی‌های قلعه والی ایلام
همان طور که پیش‌تر ذکر شد قلعه والی ایلام دارای سه در ورودی است. ورودی اصلی این قلعه در ضلع جنوبی قلعه و با سبک یونانی ساخته شده است. ورودی‌های دیگر قلعه والی در ضلع جنوب شرقی و غرب قلعه قرار دارند.
اتاق نگهبانی
برج نگهبانی قلعه این بنا را به سایر قلعه‌ها شبیه می‌کند. قلعه والی دارای دو برج نگهبانی است که در گذشته در آن‌ها فضایی برای نگهبانان در نظر گرفته شده بود. علاوه‌براین بخش، در راهروهای قلعه نیز طاق‌نماهایی وجود دارد که محل استقرار نگهبانان در فضای قلعه و در گذشته بوده است.
حیاط
حیاط قلعه والی حجمی از سادگی و زیبایی را در همان بدو ورود به افراد القا می‌کند. برخلاف تصویری که از اسم قلعه در ذهن‌ها ایجاد می‌شود، حیاط قطعه والی دارای یک فضای باز، باغچه‌های سرسبز و تصویری دلنشین از یک عمارت تک‌طبقه با در و پنجره‌های مزین شده است. حیاط قلعه والی همچنین دارای حوض مستطیلی شکل با فواره‌های آب است.
اتاق شاه‌نشین
تالار یا اتاق شاه‌نشین یکی از بخش‌های مهم قلعه است و در ضلع شمالی قلعه قرار گرفته است. اتاق شاه‌نشین بزرگ‌تر از سایر اتاق‌های قلعه والی است و وسط آن یک حوض کوچک جذاب قرار دارد.
چشمه بی بی
در گذشته چشمه بی بی منبع تامین آب قلعه والی بوده است اما با شرایط آب‌وهوایی در حال حاضر، آب چشمه بی بی خشک شده و در فرآیند مرمت و بازسازی قلعه از آب لوله‌کشی استفاده شده است.
زیرزمین قلعه
قلعه والی در ضلع شمال، غرب و شرقی خود همچنین دارای شش زیرزمین است.
ویژگی های معماری قلعه والی ایلام
احتمالا تا اینجای مطلب کم‌وبیش با ویژگی‌های معماری قلعه والی آشنا شده باشید. اما اگر مشتاق هستید که کمی دقیق‌تر و بهتر با معماری این قلعه آشنا شوید، به طور کلی قلعه والی 25 اتاق کوچک و بزرگ، چهار ایوان و دو تراس با معماری بسیار شگفت‌انگیز دارد. اتاق‌های این قلعه به شکل تودرتو ساخته شده‌اند و به‌طور هوشمندانه‌ای با یکدیگر ارتباط دارند. دسترسی به فضای پشت‌بام این قلعه از طریق سه راه‌پله موجود در آن با معماری به سبک دومی امکان‌پذیر است. از جذابیت‌های معماری دیگر این قلعه می‌توان به تراس‌های سرپوشیده با پنجره‌هایی مشبک و رنگارنگ یا نرده‌های آجری فیروزه‌ای‌رنگ، سرستون‌های نقش‌دار و… اشاره کرد. معماری ساده و ظریف قلعه والی به گونه‌ای است که نمی‌توان به ترتیب آن‌ها را وصف کرد. از دیگر جذابیت‌های معماری این بنا می‌توان به اورسی‌های قلعه، آینه کاری، کاشی‌کاری و گچبری‌های زیبا و حوض مستطیلی شکل و… اشاره کرد.
بهترین زمان بازدید از قلعه والی ایلام
شهر ایلام دارای آب‌وهوایی کوهستانی و بهاری است و با توجه به اینکه قلعه والی در ایلام قرار گرفته، بهترین زمان برای بازدید از این جاذبه بهار است. به طور کلی بهترین زمان برای سفر به شهر زیبای ایلام فصل بهار و به‌خصوص فروردین و اردیبهشت ماه است. فصل بهار و به ویژه تعطیلات عید نوروز، بهترین و درعین‌حال شلوغ‌ترین زمان برای سفر به ایلام و بازدید از جاذبه بی‌نظیر قلعه والی است. اما با توجه به برخی شرایط زمان‌های دیگری هم برای بازدید از این قلعه پیشنهاد می‌شود. زمان پیشنهادی دیگر اواخر شهریور ماه است. در ماه شهریور گرمای هوا رو به خنکی می‌رود و کم‌کم آب‌وهوای خوب کوهستانی به شهر بازمی‌گردد. شهریور ماه نیز فرصت مناسبی برای بازدید از سایر جاذبه‌های دیدنی ایلام است. البته در فصل‌های پاییز و زمستان به دلیل کاهش دما و شرایط آب‌وهوایی کوهستانی شهر، گردشگران کم‌تری به ایلام سفر می‌کنند و شهر شلوغ نیست اما سفر در این فصل‌ها از لحاظ مالی برای گردشگران مقرون‌به‌صرفه‌تر است. دلیل این هزینه مقرون‌به‌صرفه پایین‌تر بودن هزینه اقامتگاه‌ها از تعطیلات و دوران شلوغی شهر است.
مسیر دسترسی به قلعه والی ایلام
بهتر است برای دسترسی به قلعه والی ابتدا مسیر دسترسی به شهر ایلام را از شهرهای اطراف بررسی کنیم. اگر برای بتر اول به ایلام سفر می‌کنید، باید بدانید که برای رسیدن به این شهر روش‌های مختلفی وجود دارد. شما می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- هواپیما: فرودگاه بین‌المللی شهدای ایلام همواره پذیرای مسافران است. استفاده از هواپیما سریع‌ترین راه و در عین‌حال گران‌ترین را برای سفر است. لازم به ذکر است که به دلیل کوهستانی بودن منطقه، اکثر پروازها در روز انجام می‌شود و ظرفیت بلیط کمی محدود است. شما بعد از رسیدن به ایلام به راحتی می‌توانید با تاکسی و... به خیابان پاسداران رفته و از قلعه والی بازدید کنید.
- اتوبوس: اتوبوس نیز راه‌حلی آسان و کم‌هزینه است. شما می‌توانید با خرید بلیط از پایانه‌های مسافربری شهرهای مختلف خودتان را به شهر ایلام برسانید. بعد از این، شما با اتوبوس‌های شهری، تاکسی و… می‌توانید از بنای تاریخی قلعه والی دیدن کنید.
- وسیله نقلیه شخصی: ماشین شخصی هم یکی دیگر از راه‌هایی است که می‌توانید استفاده کنید. باید حواستان به این موضوع باشد که جاده ایلام کوهستانی و پیچ‌درپیچ است و رانندگی در آن نیازمند حوصله و دقت زیاد است. بعد از رسیدن به ایلام، قلعه والی در میان شهر یعنی در خیابان پاسداران قرار دارد و شما می‌توانید به این بنای تاریخی سر بزنید.
جاذبه های دیدنی نزدیک به قلعه والی
شما در کنار بازدید از قلعه زیبا و وسیع والی در ایلام می‌توانید از جاذبه‌های گردشگری دیگر نزدیک در این بنای تاریخی نیز دیدن کنید. به عنوان مثال پارک کودک ایلام و پارک سراب(ملت) به ترتیب ۱.۲ کیلومتر و ۱.۳ کیلومتر با قلعه والی فاصله دارند. کاخ زیبای فلاحتی در ایلام نیز در فاصله ۲ کیلومتری ا این بنا قرار دارد. فاصله برخی دیگر از جاهلی دیدنی ایلام از قلعه والی به شرح زیر هستند:
- فاصله منطقه جنگلی شش دار از قلعه والی: ۴.۶کیلومتر
- فاصله پارک جنگلی چغاسبز از قلعه والی: ۶ کیلومتر
- فاصله کوه قلاقیران از بنای تاریخی قلعه والی: ۱۲.۶ کیلومتر
اگر که هنگام بازدید از قلعه گرسنه‌تان شد نیز نگران نباشید؛ چراکه رستوران‌های ایده‌آل متعددی در نزدیکی این قلعه قرار گرفته‌اند. فاصله برخی از این رستوران‌ها عبارتند از:
- فاصله قلعه والی از کنتاکی فرید: ۱.۳ کیلومتر
- فاصله بنای والی از رستوران پدر خوب: ۷۵۰ متر
- فاصله این قلعه از رستوران ابوعلی: ۱.۸ کیلومتر
- فاصله قلعه والی از رستوران سرای شاندیز: ۱.۸ کیلومتر
- فاصله این قلعه تا رستوران ضیافت: ۲.۲ کیلومتر
موزه مردم شناسی ایلام
قلعه والی از سال ۸۵ به موزه مردم‌شناسی ایلام تغییر کاربری داده است و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. این موزه آداب‌ورسوم، پوشش مردم، حرفه‌هایی چون نمدمالی، خراطی، جاجیم و قالی‌بافی و… را به نمایش می‌گذارد. به دلیل تنوع در به نمایش گذاشتن آداب و آئین زندگی مردم ایلام و… این قلعه، مورد توجه بسیاری از گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ قرار گرفته است. شما می‌توانید بخشی از سفر خود و بازدید از جاهای دیدنی ایلام را به این بنای تاریخی اختصاص دهید و اطلاعات مفیدی درباره ایلام، فرهنگ و مردمان آن کسب کنید. برای بازدید از این قلعه می‌توانید همه روزه به‌جز دوشنبه‌ها و جمعه‌ها و در ساعات مختلف و با تهیه بلیط اقدام کنید.
کلام آخر
قلعه والی که با نام قلعه لرستان پشتکوه هم شناخته می‌شود. این اثر تاریخی مربوط به دوران قاجار است و حرف‌ها و نقش‌های زیادی را در دل خود جای داده است. به دلیل سادگی و زیبایی محصورکننده، این قلعه محبوبیت زیادی پیدا کرده است و یکی از بهترین جاهای دیدنی ایلام محسوب می‌شود. اگر قصد سفر به ایلام را دارید پیشنهاد ما این است که حتما از قلعه والی را در برنامه خود بگنجانید و از این قلعه هم بازدید کنید.
مقالات بیشتری بخوانید:
