آشنایی با کال جنی طبس

کال جنی طبس

در این سری از مقالات ایرانگردی قصد معرفی و آشنایی با کال جنی را که یکی از جاهای دیدنی طبس است داریم . در ادامه برای آشنایی بیشتر با این مکان زیبا با ما در مجله گردشگری دوباره سفر همراه باشید.

کال جنی نام دره ای قدیمی است که در شمال شهرستان طبس و استان خراسان جنوبی واقع شده است. قدمت این دره به زمان ساسانیان بر می گردد که تاکنون پابرجاست. این دره عجیب و غریب در اطراف روستای ازمیغان و در ادامه خروجی قناتی است که در نزدیکی آن می باشد.کلمه کال در واقع به معنای دره ای است که توسط آب های روان یا سیلاب ها ساخته شده است.

کال جنی دره ای سرد با سکوتی سهمگین است که در سرزمینی داغ قرار گرفته است و بومی های منطقه آن را ترسناک و محل زندگی ارواح و جن‌ها می‌دانستند. به عقیده محلی های این منطقه اراضی این دره با سایر مناطق فرق دارد و دلیل آن هم آب روانی است که در این دره وجود دارد. حوض هایی کوچک با عمقی در حدود 1.5 متر که روزهای گرم تابستان داغ این پهنه تب دار را خنک و جذاب می کند.

دلیل نام گذاری این دره

و اما چرا کال جنی ؟!! نامگذاری این سرزمین نیز داستان های خودش را دارد. همانطور که در بالاتر گفتیم کال به معنای دره ای است که توسط سیلاب ها ساخته شده است و جنی هم به دلیل اینکه این دره از نظر بومی های این منطقه ترسناک و خوف انگیز بوده است به اسم آن اضافه شده است و تبدیل به کال جنی شده است.

اگر به این دره سفر کردید با دقت به دیواره های مرتفع این دره نگاه کنید نقش و نگارهایی را مشاهده خواهید کرد که دلیل آن می تواند فرسایش در طول سالیانی باشد که از عمر آن می گذرد و احتمالا این دره در گذشته های دور مسیر رودخانه ای بزرگ و خروشان بوده است.

ساختار کال جنی

کال جنی از یک کال اصلی و چندین کال فرعی تشکیل شده است. نخلستان ها در کال اصلی قرار دارند و به روستای ازمیغان می رسد.آبی که در کال اصلی جریان دارد از چشمه ازمیغان سرچشمه می گیرد و سر راهش گیاهان را سیراب می کند و در ادامه مسیرش به کانالی که به قنات می رسد می ریزد.

شکل این دره در بعضی از قسمت ها متفاوت است به این صورت که برخی از مناطق این دره U شکل می شود و بعضی قسمت ها حالت V شکل به خود می گیرد. زمانی که در این دره قدم می زنید و بالای سر خود را نگاه می کنید تنها بخشی از اسمان را خواهید دید و ختی در قسمت هایی از این دره به دلیل نزدیک شدن دیواره های اطراف دره به یکدیگر حتی دیدن آسمان نیز ممکن نیست.

این سرزمین بیابانی با سایر بیابان ها متفاوت است. عنصر آب در این منطقه نسبتا فراوان است و در قسمت های مختلف آن قابل رویت است.حوض های کوچکی  به عمق 1.5 متر ایجاد شده است که مکان مناسبی برای آب تنی و خنک کردن بدن است.در قسمتی از دره تونلی ساخته شده است  که آب را به سمت قنات هدایت می کند و به همین دلیل بعد از این منطقه دیگر دره خشک می شود.

عجایبی در مسیر

جلوتر که برویم تونل هایی حفر شده مشاهده خواهید کرد که شاید در ابتدا فکر کنید این ها هم به دلیل فرسایس خاک است اما اینگونه نیست. این ها ساخت دست بشر است. در ارتفاع 2 متری  چاه ورودی می باشد که وقتی به داخل آن رفتید با کمک جای دست هایی که وجود دارد باید 7 الی 8 متر بالا بروید و بعد از آن به تالاری می رسید که در دو طرف آن دالان قرار دارد و هر دالان شامل چندین اتاق است.

طبق نظر کارشناسان متخصص قدمت این منطقه به زمان ساسانیان بر می گردد و به نظر این دالان ها و اتاق ها محل اقامت یکتا پرستان بوده است. در ادامه مسیر این دره  محلی دیگر شبیه به دالان ها هست که به دلیل فرسایش توسط سیلاب ها محل دسترسی از پایین دره به اتاق ها ار بین رفته است و دسترسی به آن ممکن نیست. طبق گزارشات و مشاهداتی که در سال 1380 توسط یک مربی صخره نوردی و کوه نوردی که از بالای دره به این بخش ورود کرده است این محل نیز شبیه به اتاق های بخش قبلی بوده است.

راه دسترسی به کال جنی در طبس

برای رسیدن به این دره هیجان انگیز بایستی به شهر طبس سفر کنید و بعد از آن به سمت استخر شاعر بروید. بعد از استخر شاعر در حدود 50 کیلومتر راه را باید در جاده خاکی ادامه مسیر دهید تا به این دره جذاب برسید. به عنوان یک توصیه قبل از سفر به این مکان پیشنهاد می شود تنها به این دره سفر نکیند زیرا این دره دارای دیواره هایی مرتفع و با شیب زیاد است که می تواند خطر آفرین باشد