روستای تاریخی قلات کجاست؟
شیراز با جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوان خود از مهمترین قطب‌های گردشگری ایران به شمار می‌رود. روستای قلات در استان فارس واقع شده و یکی از زیباترین جاهای دیدنی این استان شناخته می‌شود. آب و هوای دلچسب، طبیعت بی‌نظیر و خانه‌های قدیمی از مهمترین ویژگی‌هایی هستند که روستای تاریخی قلات را به یکی از پرطرفدارترین جاهای دیدنی شیراز تبدیل کرده‌اند. برای آشنایی بیشتر با این روستا تا آخر مقاله با مجله گردشگری دوباره سفر همراه شوید.
معرفی روستای تاریخی قلات
قلات از روستاهای زیبا و کهن در استان فارس است که فاصله چندانی با شهر شیراز ندارد. این روستا یکی از مقاصد گردشگری شیراز به شمار می‌رود و در بین گردشگران بسیار محبوب است. روستای ییلاقی قلات ۲۰۶۵ متر از سطح دریا بالاتر قرار دارد و در منطقه کوهستانی واقع شده است. طبیعت روستای قلات بی‌نظیر بوده و از باغ‌های سرسبز و درختان انبوه برخوردار است. یکی از شگفتی‌های طبیعی این روستا جریان رودخانه قره‌آغاج در میان آن است که از ارتفاعات کوه تاسک سرازیر می‌شود. این روستا از سه جهت جنوب، شرق و غرب توسط صخره‌های سنگی کوه قلات یا کوه سرخ احاطه شده؛ بنابراین تنها راه دسترسی به روستا شمال آن است.
ویژگی های روستای قلات
خانه‌های قلات به‌صورت پلکانی در دامنه کوه ساخته شده‌اند و شبیه به روستای ماسوله دیده می‌شوند. خانه‌ها به‌صورت یک یا دو طبقه هستند و سقف مسطحی دارند که حیاط خانه بالایی به شمار می‌روند. روستای تاریخی قلات دارای دو بخش بافت قدیم و بافت جدید است. هنگام وارد شدن به روستا اول بافت جدید را مشاهده خواهید کرد و بعد از آن بافت قدیمی قرار دارد که از سنگ‌فرش پوشیده شده است. در این بافت خانه‌های قدیمی و کهن روستای قلات قرار دارند که با مصالحی مانند گل، خشت، سنگ، گچ و چوب ساخته شده‌اند. این در حالی است که در بافت جدید خانه‌ها از سبک امروزی یعنی سیمان، آهن، سنگ و آجر استفاده شده است.
کوچه‌های روستا پیچ و خم زیادی دارند که در بعضی از آنها شاهد جویبارهای زلال خواهید بود. خانه‌های روستا توسط باغ‌های سرسبز احاطه شده‌اند و از فاصله دور نمی‌توانید به طور دقیق بافت روستا را ببینید. این روستا دارای امکانات مختلفی مانند درمانگاه، فروشگاه، مسجد، پارکینگ، نانوایی، سفره‌خانه و تعداد زیادی کافه و رستوران است. روستای دیدنی قلات در سال ۱۳۹۸ در فهرست میراث ملی کشور قرار گرفت و عنوان اولین بافت روستایی تاریخی طبیعی ایران را از آن خود کرد.
دانستنی‌های روستای تاریخی قلات
فرهنگ
از عوامل مهمی که در جذب گردشگران به روستای قلات تاثیرگذار بوده مردم خونگرم و با فرهنگ روستا است. جمعیت روستا طبق آخرین سرشماری ۷۰ هزار نفر بوده و مردم به زبان فارسی میانه جنوب غربی صحبت می‌کنند. مردم هنگام برگزاری جشن‌ها و مراسم‌های ملی و محلی با پوشیدن لباس‌های قشقایی و نواختن سازهای محلی به شادی و پایکوبی می‌پردازند. مردم روستا از طریق باغداری، کشاورزی، دامداری و گیوه‌بافی امرار معاش می‌کنند.
خوراکی‌های محلی
غذاهای محلی روستای تاریخی قلات شامل کشک و گردو، کشک و پیاز، آش رشته، عدسی و کله‌پاچه هستند. این روستا برخلاف سایر روستاهای کشور تعداد قابل توجهی کافه و رستوران دارد. برای همین گردشگران از بابت تهیه غذا دغدغه نخواهند داشت. علاوه بر غذا میوه‌های خوش‌طعم و طبیعی شامل انجیر، انار، بادام انگور، گردو، گوجه سبز و زردآلو در این روستا عرضه می‌شوند. از دیگر محصولات قلات می‌توان به فرآورده‌های لبنی مانند شیر، پنیر، کشک و کره اشاره کرد که امکان تهیه آنها به‌صورت تازه وجود دارد.
بازی‌های محلی
از رایج‌ترین تفریحات که در روستای قلات انجام می‌شود بازی‌های محلی است. شش خانه، سنگ بازی، ترنه بازی، ترکه بازی یا چوب بازی از سرگرمی‌ها و بازی‌های رایج در این روستا هستند. با شرکت در مراسم‌های عقد و عروسی روستا می‌توانید از تماشای ترکه بازی نیز لذت ببرید.
بهترین زمان سفر به روستای تاریخی قلات
روستای ییلاقی قلات به‌خاطر قرار گرفتن در دامنه کوه هوای بسیار خنک و دلپذیری دارد. به گفته بسیاری از گردشگران فصل‌های بهار و تابستان بهترین زمان برای سفر به این روستا هستند. در فصل پاییز نیز طبیعت روستا چشم‌انداز بی‌نظیری مقابل چشم گردشگران قرار می‌دهد. هوای روستای قلات در فصل زمستان بسیار سرد بوده و با بارش برف همراه است. امکان سفر به روستای قلات در تمام فصول سال امکان‌پذیر است و با توجه به سلیقه و شرایط خود می‌توانید در هر روزی که تمایل دارید از این روستای زیبا دیدن کنید.
جاهای دیدنی روستای تاریخی قلات
جاهای دیدنی اطراف روستای تاریخی قلات عبارتنداز:
کلیسای قلات
در روستای تاریخی و تماشایی قلات بناهای قدیمی ارزشمندی وجود دارند که یکی از آنها کلیسای قلات است. این کلیسا توسط مبلغان مذهبی مسیحی در زمان جنگ جهانی اول ساخته شد و در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. کلیسای قلات در یکی از کوچه‌های روستا واقع شده و توسط درختان بلندقامت احاطه شده است. متاسفانه در حال حاضر از این کلیسا نگهداری نمی‌شود و بخش‌هایی از آن در حال تخریب هستند.
قلعه قلات شیراز
از دیگر ابنیه تاریخی روستای قلات به قلعه قزل ارسلان می‌توان اشاره کرد. این قلعه متعلق به اتابکان فارس بوده و در بالای کوه قلات بنا شده است. طبق منابع قدمت قلعه قنات به دوران هخامنشیان و اشکانیان برمی‌گردد. در دوره سلجوقیان به مرمت برج و باروهای قلعه پرداخته شد و برای همین نام آن را قلعه قزل ارسلان گذاشتند.
موزه قلات
از دیدنی‌ترین جاهای روستای تاریخی قلات که بازدید از آن به همه گردشگران توصیه می‌شود خانه موزه قلات است. این جاذبه ارزشمند در کوچه باغ اسرارآمیز روستا واقع شده و دارای معماری سنتی است. این موزه در ابتدا یکی از خانه‌های بسیار کهن روستا بود که توسط یکی از هنرمندان قلاتی به موزه تبدیل شد.
در این موزه اشیا باارزشی مانند سازها و وسایل قدیمی نگهداری می‌شوند که در میراث فرهنگی استان فارس ثبت شده‌اند. بازدید از این موزه رایگان بوده و حتی بازدیدکنندگان می‌توانند از سازهای موجود استفاده کنند. از دیگر آثار خانه موزه قلات به اسکناس‌ها، سکه‌ها، دوربین‌ها، رادیوهای قدیمی و ابزارآلات گیوه‌دوزی می‌توان اشاره کرد.
حمام قدیمی قلات
دیگر جاذبه تاریخی روستا به حمام قدیمی قلات تعلق دارد که متاسفانه در حال ویرانی است. به گفته اهالی روستا سعدی در این محل حمام کرده است.
آبشارهای قلات
روستای قلات دارای سه آبشار بسیار زیبا است که دسترسی آسانی دارند. در اطراف آبشار می‌توانید بساط پیک‌نیک خود را پهن کنید و از شنیدن صدای خروشان آب لذت ببرید.
پاچنار
از دیگر جاهای دیدنی روستای قلات که در بین افراد محلی از قداست خاصی برخورد است پاچنار است. این محل از چهار درخت چنار تشکیل شده و مردم روستا هنگام برگزاری مراسمات مذهبی مانند عاشورا و تاسوعا در این محل آش نذری می‌پزند.
تفرجگاه شب شتری
از تفرجگاه‌های طبیعی قلات تنگه‌ای است که در دو کیلومتری روستا واقع شده است. این تفرجگاه یک پارک تفریحی با درختان انبوه و پوشش گیاهی زیبا بوده که رودخانه زیبای شب شتری از میان آن می‌گذرد و درختان منطقه را سیراب می‌کند.
تفریحات روستای تاریخی قلات
انواع تفریحات روستا عبارتنداز:
پیاده‌روی
بهترین و سالم‌ترین تفریح در روستای قلات پیاده‌روی در میان کوچه‌های پرپیچ و خم است. با قدم زدن در این کوچه‌ها می‌توانید با معماری منحصربه‌فرد روستا آشنا شوید.
رستوران و کافه گردی
از محبوب‌ترین مکان‌های روستا که گردشگران برای استراحت و شکم گردی به آن مراجعه می‌کنند رستوران و کافه‌ها است. این محل‌ها هم به‌صورت سنتی و هم به‌صورت مدرن وجود دارند و بسیار متنوع هستند. انواع غذاهای محلی شیراز، غذاهای ایرانی و فرنگی به‌ویژه ایتالیایی در این رستوران‌ها سرو می‌شوند.
خرید سوغات
روستای تاریخی قلات دارای یک بازار قدیمی است که صنایع دستی و محصولات روستا در آن به فروش می‌رسند. وسایل چوبی، گیوه، سبد دستباف و ظروف بافته شده از سوغاتی‌های بی‌نظیر روستا هستند.
کوهنوردی
کوه‌های اطراف روستای قلات برای کوهنوردی و طبیعت‌گردی فوق‌العاده هستند. در مسیر کوهنوردی می‌توانید از جاذبه‌های طبیعی مانند چشمه‌ها، آبشارها و درختان سر به فلک کشیده دیدن کنید.
اقامت در روستای تاریخی قلات
روستای قلات تمامی امکانات لازم برای استراحت و رفاه مسافران و گردشگران را دارد؛ بنابراین گزینه‌های اقامتی مختلفی در این روستا وجود دارند که شامل هتل، سوئیت، خانه‌های اجاره‌ای، باغ ویلا و اقامتگاه‌های بوم‌گردی هستند. مهمترین محل‌های اقامت قلات عبارتند از:
- هتل مونت قلات
- اقامتگاه بوم‌گردی کوهستان قلات
- اقامتگاه بوم‌گردی مهر و ماه قلات
- اقامتگاه بوم‌گردی کومه قلات
این اقامتگاه‌ها از انواع امکانات رفاهی برخوردار هستند و به خوبی از مهمانان پذیرایی می‌کنند. اگر به روستای قلات سفر کردید حتماً یک شب در یکی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی استراحت کنید و با قرار گرفتن در فضای سنتی و خوردن غذاهای لذیذ محلی تجربه‌ای متفاوت و دلنشین کسب کنید.
مسیر دسترسی به روستای تاریخی قلات
روستای زیبای قلات در استان فارس، ۳۶ کیلومتری شمال غرب شیراز و جاده شیراز به یاسوج قرار دارد. برای رفتن به روستا ابتدا به شهر شیراز بروید و پس از آن وارد جاده شیراز به اردکان شوید. پس از ۲۵ کیلومتر رانندگی با تابلوی روستای قلات مواجه خواهید شد. بعد از آن باید از طریق زیر گذر به سمت روستا حرکت کنید. مسیر روستا طولانی و سربالایی است و باید با احتیاط رانندگی کنید.
سخن پایانی
روستای تاریخی قلات با انواع امکانات رفاهی و جاذبه‌های تاریخی یکی از مکان‌های محبوب برای گردشگری شناخته می‌شود. در این روستا قرار گرفتن آثار کهن و جاذبه‌های تاریخی در دل طبیعت باعث شده گردشگران با یک تیر دو نشان بزنند و حتماً توصیه می‌شود از آن بازدید کنید.
