روستای مغان مشهد
شهر مشهد یکی از بزرگترین شهرهای زیارتی ایران به حساب می‌آید. زائران بسیاری برای دیدن حرم حضرت امام رضا علیه‌السلام از تمام ایران و حتی سایر کشورها به آن‌جا سفر می‌کنند. افرادی که این شهر را برای سفر انتخاب می‌نمایند در کنار زیارت به دنبال تفریح نیز هستند. شهر زیبا و بزرگ مشهد دارای جاذبه‌های گردشگری بسیار زیاد و مختلفی است. روستاهای بکر و باصفایی در این شهر وجود دارند که ناشناخته مانده‌اند. در این روستاها آثار طبیعی و بسیار زیبایی دیده می‌شوند. حال می‌خواهیم با یکی از روستاهای تاریخی مشهد به نام روستای مغان که در آن غار اسرارآمیزی وجود داشته شما را آشنا کنیم.در ادامه همراه با ما در مجله گردشگری دوباره سفر باشید.
معرفی روستای مغان مشهد
یکی از روستاهای زیبا برای گردشگری که ویژگی‌های بسیار منحصربه‌فردی را به خود اختصاص داده، روستای مغان نام دارد. این روستا از جمله روستاهای کوهستانی بوده که در شهر مشهد واقع گردید. این روستا دارای مکان‌ها و بناهای پلکانی است. در این روستا کوه‌های مرتفع و سر به آسمان کشیده‌ای وجود داشته که در فصل بهار و تابستان پر از گل و گیاه می‌شوند.
گیاهان دارویی بسیاری در این فضا رشد می‌کنند. روستای مغان دارای باغ‌های میوه فراوانی از جمله گیلاس، آلبالو، گردو، سیب و … است. در اطراف روستای مغان ارتفاع‌های بسیار مرتفعی وجود دارند که به روستا و اطراف آن متصل می‌گردند. از قله‌های معروف روستای مغان مشهد می‌توان به قله سنگ گیه، چل غار و غله مشهور کوه سیاه اشاره کرد.
فاصله و مختصات جغرافیایی
روستای مغان، یکی از آخرین روستاهای قسمت طرقبه بوده که در منطقه جنوب غربی شهر مشهد واقع شده و با مشهد حدود ۲۷ کیلومتر فاصله دارد. مختصات جغرافیایی این روستا با عرض 36 درجه و 8 دقیقه و طول 59 درجه و 22 دقیقه است. ارتفاع این روستا را از سطح دریا حدود 1760 متر می‌گویند.
این روستای خوش‌آب و هوا و ییلاقی در دامنه جنوبی کوه واقع شده و به دشت توس مشرف است. کوه‌های بسیار زیادی دور و اطراف این روستا را احاطه کرده‌اند. همین موضوع سبب شده تا آب و هوایی کوهستانی داشته باشد. مناطق مسکونی نیز در دامنه شمالی این کوه‌ها واقع گردیده‌اند. رودخانه روستای مغان از وسط دره از قسمت غرب به شرق در بین باغات جریان دارد. جاده پیچ در پیچ این روستا از قسمت غربی به روستای اردمه و روستاهای میانی به شهر مشهد متصل می‌شود.
موقعیت اجتماعی روستای مغان
وسعت روستای مغان 40 هکتار است و 318 تعداد خانوار و 998 نفر جمعیت در این روستا زندگی می‌کنند. در این روستا دهیاری، مسجد و شورای اسلامی نیز قرار گرفته‌اند. در این روستا چهار قبرستان بوده و این قبرستان‌ها بسیار قدیمی هستند و به گفته روستاییان در زمان زرتشتیان ساخته شده‌اند. قدمت این قبرستان به چهارهزار سال پیش برمی‌گردد. مردمان این روستا مسلمان و شیعه هستند. مردمان این روستا به زبان فارسی صحبت می‌نمایند.
آداب و رسوم و جاذبه های گردشگری
مردمان روستای مغان یک آیین زیبا به نام آیین سمنوپزون دارند. بیشتر این مردمان به دامداری، کشاورزی، زنبورداری و برداشت محصولات از درخت می‌پردازند. تمامی میوه‌ها در این روستا برداشت می‌شوند؛ اما محصول عمده آن‌ها آلبالو است. از جاذبه‌های گردشگری و توریستی این روستا می‌توان به بافت قدیمی روستا با دالان کوچه‌ها، چشمه، غار، قلعه دختر، بازارچه روستا و مجسمه کوهنورد اشاره کرد. اما زیباترین جاذبه طبیعی این روستا غار مغان است.
وجه تسمیه روستای مغان
چرا این روستا به نام مغان نامیده شده است و علت نام‌گذاری آن چیست؟ در اصل این روستا به وسیله زرتشتیان نام‌گذاری شده و به روحانی زرتشتی گفته می‌شود. وظیفه این روحانی زرتشتی اجرای امور مذهبی بوده است. شاگردانی بوده‌اند که برای تهذیب نفس و ریاضت به روستای مغان آمده و در غار نزدیک به این روستا سکونت داشته‌اند. نام غار مغان نیز از این موضوع الهام گرفته شده و به معنی محل گرد آمدن است. در حال حاضر روستاهای دیگر نیز به همین نام روستا وجود دارند. همانند روستای مغان کاشمر و روستای مغان شاهرود نیز که به همین نام هستند.
آثار طبیعی روستای مغان
یکی از آثار طبیعی در روستای مغان غار موجود در این روستا است. این غار از معروف‌ترین و پرترددترین غارهای این استان به‌حساب می‌آید. اثرهای طبیعی دیگری نیز در این غار وجود داشته که عبارت‌اند از:
- رودخانه مغان به طول 22 کیلومتر
- قله مغان به ارتفاع 2500 متر
- دامنه‌های سرسبز رشته‌کوه بینالود
- دره‌های v شکل
- غار مغان
- چشمه‌های آب طبیعی
غار مغان
یکی از زیباترین و جذاب‌ترین جاذبه‌های گردشگری مشهد که در روستای مغان قرار دارد غار مغان است. این جاذبه طبیعی در جنوب روستای مغان و تقریباً در 2 کیلومتری این روستا قرار گرفت. در میان تمامی غارهای موجود در استان خراسان، این غار یکی از طویل‌ترین و زیباترین غارها به‌حساب می‌آید. طول غار مغان را 420 متر گویند. قدمت این غار به دوره دوم زمین‌شناسی برمی‌گردد. ارتفاع این غار را 2910 متر از سطح دریا گویند. غار مغان در سال 1324 به وسیله 70 نفر کوهنورد مشهدی کشف و پیدا شد.
شگفتی های اسرارآمیز غار مغان
در هنگام ورود به غار مغان می‌توانید زیباترین شگفتی‌ها را ببینید. در این غار قندیل‌ها، استالاکتیت‌ها و استالاکمیت‌ها را می‌توان با چشم دید. تالارهای بسیار وسیعی در این غار وجود دارند که جذابیت غار مغان را چند برابر کرده‌اند. زمانی‌که وارد غار مغان می‌شوید برکه‌های آب و همچنین چشمه‌های زلالی قرار گرفته‌اند. آب‌های چشمه بسیار سرد و خنک هستند. درون این غار رنگ و بویی از بهشت به مشام می‌رسد. آب‌های موجود در غار هر کسی را به هوس می‌اندازد تا از آن بنوشد.
غار مغان با این‌که بسیار زیبا و دیدنی است و جلوه‌های خیره‌کننده‌ای دارد؛ اما کم‌خطر هم نیست. دهلیزها، راه‌های پیچ در پیچ، رطوبت فراوان، لغزندگی زیر پا، تاریکی یکدست و مطلق، راه‌های صعب‌العبور و گذرگاه‌های ترسناک راه را برای گردشگران دشوار می‌کند. چاه‌های عمیقی نیز در این غار وجود دارند که باید به آن‌ها نیز توجه نمایید. اگر به همراه سالمندان و کودکان این غار زیبا را بازدید خواهید کرد باید به برکه‌های عمیق داخل این غار توجه نمایید. خود بومیان این منطقه نیز غار مغان را جایگاه جن و پری می‌دانند. بومیان محل از نهنگی در این مکان تعریف نموده که از گنج‌هایی که در این غار مخفی بوده نگهداری می‌کنند.
افسانه‌های بسیاری نسبت به این غار وجود دارند به همین دلیل است که غار مغان بسیار اسرارآمیز و ترسناک به نظر می‌رسد. تقریباً 100 تا 120 متر از ابتدای غار روشن و بقیه مسیر تاریک خواهد بود. به خاطر این‌که غار زیباتر به نظر برسد کابل‌کشی برق انجام نگرفت. گذرگاه و پرتگاه زیادی در این غار وجود داشته که اقدام به حفاظت و نرده‌کشی نگردید. گردشگرانی که می‌خواهند از این غار دیدن نمایند حتماً باید به همراه خودشان چراغ قوه و طناب داشته باشند. از برگه راهنما نیز برای ورود به غار استفاده نموده تا مسیر را اشتباهی نروید و راهتان را گم نکنید.
امکانات گردشگری روستای مغان
اگر می‌خواهید به مشهد سفر کنید و برنامه‌ای جهت بازدید از این روستا را دارید باید بدانید که وسایل حمل و نقل عمومی در این روستا موجود نیستند. جاده روستای مغان آسفالت است و نگران خاکی بودن جاده نباشید. در این روستا اقامتگاه‌هایی وجود دارند که این امکان را به شما می‌دهند تا در این روستا اقامت داشته باشید. اقامتگاه‌های این روستا پذیرایی قابل قبولی داشته‌اند و امکانات پذیرایی را نیز دارا هستند. اگر به این روستا می‌آیید نگران وجود سرویس بهداشتی نباشید؛ زیرا امکانات و خدمات بهداشتی کاملی در این روستا تعبیه شده‌اند.
در روستای مغان رودخانه نیز وجود دارد. آب لوله‌کشی و آب رودخانه در این روستا جاری هستند. روستای مغان از برق و تلفن نیز برخوردار است. حتی زندگی در این روستا سخت نبوده و مانند یک زندگی شهری قابل قبول خواهد بود. در روستای مغان مغازه‌ها و سوپرمارکت‌هایی نیز قرار گرفته‌اند.
محصولات روستای مغان
روستای مغان محصولات مختص به خود را داشته و آن‌ها مانند محصولات شهرستان بینالود هستند. این روستا محصولات زراعی نیز دارد که اغلب محصولات این روستا گندم بوده‌اند. روستای مغان محصولات باغی نیز مانند سیب، انگور، گیلاس، آلبالو، زردآلو، بادام، آلو، گردو، توت، گلابی و … را در خود جای داد. درختان میوه در این روستا بسیار زیاد بوده و باغداران در این روستا صاحب باغ هستند. محصولات باغی در این روستا هم به صورت تازه و هم خشک شده یافت می‌شوند.
فرآورده‌های دیگری نیز از درختان این باغ برداشت می‌گردند. سرکه سیب یکی از همین محصولات است. درختان دیگری نیز در این روستا کاشته شده است که آن‌ها شامل درختان چنار، سپیدار و … هستند. از درختان این روستا استفاده‌های زیادی می‌شود. دامپروری و پرورش گوسفند در این روستا بسیار زیاد به چشم می‌خورد و افراد بسیاری در این روستا به دامداری مشغول هستند.
صنایع‌دستی و سوغات روستای مغان
صنایع‌دستی این روستا در گذشته کرباس‌بافی بوده است. کرباس‌بافی در گذشته نوعی بافت در صنعت نساجی محسوب می‌شده و امروزه این هنر از بین رفته اما در برخی روستاها هنوز این بافت انجام می‌پذیرد. اما در حال حاضر در روستا مغان قالی‌بافی بخشی از صنایع‌دستی آن به حساب می‌آید. در روستای مغان همان‌طور که گفته شد کشاورزی بسیار رونق دارد. میوه‌جات بسیار زیادی در این روستا کشت می‌شوند. به همین دلیل سوغات روستای مغان مشهد، میوه‌جات نیز هستند.
کلام آخر
مغان روستایی بوده که در رشته‌کوه‌های بینالود واقع است ، به بیان دیگر در شهرستان بینالود استان خراسان رضوی واقع گردید. روستای مغان مشهد پر از میوه‌های خوشمزه و درختان زیبا است. این روستا آب و هوایی بسیار عالی و لذت‌بخش و جاذبه‌های گردشگری و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیادی نیز دارد. حتماً اگر به این روستای بکر سفر کردید بازدید از غار مغان را از دست ندهید. این غار یکی از بهترین و طویل‌ترین غارهای طبیعی داخل ایران محسوب می‌شود.
شهر مشهد بعد تهران دومین شهر بزرگ ایران هست ولی در متن نوشتین یکی از بزرگترین شهر های زیارتی ایران!