موزه جواهرات ملی ایران ، گنجینه‌ای گران‌بها
موزه جواهرات ملی ایران یکی از جذاب‌ترین موزه‌ها است. این موزه بیانگر ثروتمند بودن ایران در طول تاریخ است. بسیاری از جواهرات گران‌قیمت ایران و جهان در این موزه نگهداری می‌شود. برای اینکه بیشتر متوجه اهمیت این موزه شوید، خوب است بدانید که بزرگترین الماس صورتی جهان نیز در این موزه نگهداری می‌شود. این الماس دریای نور نام دارد و یکی از معروف‌ترین جواهرات جهان است.
موزه جواهرات ملی جزو آن دسته از جاذبه‌های گردشگری است که بین ایرانیان معروف نیست. اما در مقابل توریست‌های خارجی علاقه زیادی به آن نشان می‌دهند. این موزه زیبا در ساختمان بانک مرکزی قرار دارد. اگر به تاریخ کهن ایران یا طراحی‌های خاص جواهرات منحصربه‌فرد علاقه دارید، حتما از این موزه دیدن کنید. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری دوباره سفر قصد داریم تا موزه جواهرات ملی ایران را به طور کامل به شما عزیزان معرفی کنیم.
آشنایی با موزه جواهرات ملی
موزه جواهرات ملی، گنجیه بی‌همتایی از ارزشمندترین جواهرات ایران و جهان است. این جواهرات در گذشته توسط پادشاهان ایرانی مورد استفاده قرار می‌گرفت. آن‌ها شكوه و عظمت فرمانروایی خود را با این جواهرت به رخ جهانیان می‌کشیدند. بخش عمده‌ای از این جواهرات در سال 1316 هجری شمسی به بانک ملی منتقل شد. سپس از آن‌ها به عنوان وثیقه‌ای برای بدهی دولت به بانک استفاده کردند. اما در سال 1339 تمام این دارایی‌ها به موزه جواهرات منتقل شد و تحت محافظت کامل قرار گرفت.
تاریخچه موزه ملی جواهرات
تمام جواهرات و آثار ارزشمندی که در موزه ملی جواهرات نگهداری می‌شود، قدمت زیادی دارد. برای بررسی تاریخچه این موزه باید ابتدا به زمان صفویه بازگردیم. پادشاهان صفوی اولین کسانی بودند که به جمع‌آوری جواهرات و گوهرهای گران‌بها اهمیت دادند. کارشناسان زبده و ماهری در آن زمان مسئول این کار شدند. آن‌ها این جواهرات را از بازارهای کشورهای مختلفی مثل هند، ایتالیا، عثمانی، فرانسه و … خریداری کردند.
از آنجایی که ایران عزیز ما طعمه خوبی برای غارت و دزدی است، محمد افغان با ورود خود به ایران، خزانه دولت را تحت سلطه خود گرفت. بنابراین بخش زیادی از این جواهرات از کشور خارج شد. البته نادرشاه تلاش‌های زیادی برای بازگرداندن این جواهرات به ایران کرد. تلاش‌های او تا حدودی به ثمر نشست. اما نه به طور کامل! سرانجام در سال 1158 هجری شمسی نادرشاه به هندوستان لشکرکشی کرد. در این لشکرکشی بخش زیادی از اموال خزانه و جواهرات آن به ایران بازگردانده شد. او قسمتی از این جواهرات و دارایی‌های ارزشمند را بین سپاهیان خود تقسیم کرد. بخش از آن را نیز به امرای ممالک همسایه و آستان امام رضا (ع) اهدا کرد.
پس از مرگ نادرشاه، سرنوشت جواهراتی که در موزه ملی جواهرات نگهداری می‌شود مجددا به خطر افتاد. طی غارت‌هایی که پس از مرگ نادرشاه اتفاق افتاد، بخشی از این دارایی‌ها توسط سرداری به نام احمد بيک افغان ابدال از کشور خارج شد. الماس معروف کوه نور نیز جزو همین دارایی‌ها بود.
مجموعه جواهرات و خزائن ملی ایران در دوران قاجاریه کامل‌تر شد. از جمله جواهراتی که در دوره قاجاریه به این مجموعه اضافه شد می‌توان به تاج کیانی، کره جواهرنشان، تخت نادری و تخت طاووس اشاره کرد. در آن دوران این اموال گران‌قیمت درکاخ گلستان نگهداری می‌شدند. سپس در زمان پهلوی به کاخ مرمر منتقل شدند.
معروف‌ترین گنجینه‌های موزه جواهرات ملی
جواهرات باارزش، سنگ‌های گران‌قیمت و گوهرهای نفیسی در موزه جواهرات ملی ایران نگهداری می‌شود. این اموال و دارایی‌ها نه تنها گویای ثروت عظیم ایران در دوره‌های مختلف تاریخ هستند، بلکه جذابیت‌های بصری بسیاری دارند. به همین دیل است که موزه جواهرات ملی ایران، یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین جاهای دیدنی ایران محسوب می‌شود. فراموش نکنید که این موزه، خزانه جواهرات ملی است. بنابراین بازدید از آن با بسیاری از موزه‌های دیگر فرق دارد و باید به قوانین سفت و سخت آن احترام بگذارید. در ادامه چند مورد از ارزشمندترین گنجینه‌های این موزه را معرفی می‌کنیم.
الماس دریای نور
بی‌شک ارزشمندترین، باشکوه‌ترین و خیره‌کننده‌ترین دارایی موزه جواهرات ملی ایران، الماس دریای نور است. این الماس به رنگ گلبهی است. به خاطر داشته باشید که الماس‌های صورتی بسیار کمیاب هستند. دریای نور الماسی 182 قیراطی است و به عنوان بزرگترین الماس صورتی در دنیا شناخته می‌شود. البته وزن آن قبل از تراشکاری بیشتر از این بوده است.
تا زمان ناصرالدین شاه قاجار، بستن بازوبند در سلطنت مرسوم بود. به همین دلیل تا زمان این پادشاه قاجاری، الماس دریای نور روی یکی از بازوبندهای سلطنتی قابل رویت بود. اما پس از آن همراه با چهار قطعه یاقوت و 457 قطعه الماس ریز دیگر در قابی زرین قرار گرفت. این قابل زرین طرح‌هایی از شیر و خورشید داشت و الماس استثنایی دریای نور در میان آن می‌درخشید. جالب است بدانید که در یک سمت این الماس دلربا عبارت «سلطان صاحبقران فتحعلی شاه قاجار 1244» قابل رویت است.
تاج کیانی
یکی دیگر از اشیاء ارزشمند موزه جواهرات ملی ایران، تاج کیانی است. بدون اغراق شاه کیانی یکی از پرزرق و برق‌ترین تاج‌های پادشاهان ایران است. اولین بار فتحعلی شاه قاجار در سال 1177 هجری شمسی دستور ساخت این تاج را صادر کرد. سنگ‌های قیمتی و گوهرهای ارزشمند زیادی مثل الماس، مروارید، یاقوت، زمرد و … روی این تاج دیده می‌شود. یکی دیگر از جذابیت‌های این تاج، کنگره‌ها و جقه‌های روی آن است. اگر ارتفاع این جقه‌ها را در نظر نگیریم، تاج کیانی ارتفاعی نزدیک به 32 سانتی متر دارد.
این تاج منحصربه‌فرد و گران مورد استفاده بسیاری از شاهان قاجاری قرار گرفت. اما در نهایت رضاشاه در برابر قرار دادن این تاج روی سر خود مقاومت کرد. به همین دلیل دستور داد تا برای همیشه به خزانه جواهرات ملی منتقل شود. حال اگر روزی گذرتان به موزه جواهرات ملی ایران افتاد، حتما چند دقیقه نگاه خود را روی تاج کیانی قفل کنید و غرق درخشش آن شوید.
کره جواهرنشان
کافی است وارد موزه جواهرات ملی شوید و تا انتهای سالن خزانه قدم بزنید. مواجه با کره جواهرنشان شما را در بهتی عمیق فرو می‌برد. طوری که ممکن است برای لحظاتی کوتاه به شکلی عجیب شیفته این کره خاکی شوید. برای اولین بار ناصرالدین شاه در سال 1291 هجری شمسی دستور ساخت این کره را صادر کرد. گروهی از جواهرسازان زبده به سرپرستی ابراهیم مسیحی، این کره را با حجم قابل توجی طلا و جواهرات گران‌قیمت ساختند. ابراهیم مسیحی برای ساخت این کره بزرگ و باشکوه از جواهرات پیاده خزانه سلطنتی استفاده کرد. جواهرات پیاده جواهراتی بودند که هنوز خام بودند و کسی از آن‌ها استفاده نکرده بود.
کره جواهرنشان ابهت خاصی دارد. قطر این کره حدودا 66 سانتی متر است. وزن طلای آن 34 کیلوگرم و جواهراتش نیز حدود 3656 گرم است. در کره جواهرنشان دریاها را به وسیله زمرد و خشکی‌ها را توسط یاقوت خواهید دید. همچنین سایر جواهرات و سنگ‌های قیمتی روی این کره نیز نشان دهنده این موراد هستند:
- انگلستان، ایران و آسیای جنوب شرقی: سنگ‌های سفید الماس
- هندوستان: یاقوت روشن
- آفریقای مرکزی و جنوبی: یاقوت کبود
- کوه دماوند: یاقونی با ابعاد بزرگ
- تهران: یاقوت معروف اورنگ زیب
تخت نادری
موزه جواهرات ملی جایی است که هر لحظه ممکن است شما را در بهت فرو ببرد. درست زمانی که با هیجان ناشی از مواجهه شدن با کره جواهرنشان کنار آمدید، تخت نادری را مقابل خود خواهید دید. تخت نادری یک صندلی پر از طلا، جواهر و سنگ‌های قیمتی است. برای اولین بار فتحعلی شاه قاجارد دستور ساخت این صندلی باشکوه را داد. هنر میناکاری روی سرتاسر این تخت قابل مشاهده است. دلیل نامگذاری آن هم جالب است. از آنجایی که چنین تخت باارزشی دیگر پیدا نمی‌شود، آن را تخت نادری نامگذاری کرده‌اند. نادر در لغت به معنای کمیاب است.
سازندگان این صندلی صنعتگران و جواهرسازان چیره‌دست ایرانی بودند. آن‌ها این تخت را در 9 قطعه جدا ساختند. دلیل آن‌ها برای این کار، حمل راحت‌تر آن بود. تخت نادری از بسیاری از تخت‌های پادشاهی دیگر مثل تخت طاووس و … نیز خیره‌کننده‌تر و باشکوه‌تر است. این تخت پادشاهی دلربا از زمان ساخت خود تا دوران پهلوی در کاخ گلستان قرار داشت. پس از آن دستور انتقال آن به موزه جواهرات ملی صادر شد. البته جالب است بدانید که تخت نادری آخرین بار در تاریخ 4 آبان 1246 برای مراسم تاجگذاری محمدرضا شاه مورد استفاده قرار گرفت.
دسترسی به موزه ملی جواهرات
آدرس : تهران ، میدان امام خمینی ، خيابان فردوسی ، نرسیده به چهارراه استانبول ، رو‌به‌روی سفارت ترکیه ، ساختمان بانک مرکزی ايران ، خزانه جواهرات ملی
موزه جواهرات ملی و مواجهه با ثروت و قدمت ایران
فرقی نمی‌کند که ساکن چه شهری باشید. در هر صورت به عنوان یک ایرانی بازدید از موزه جواهرات ملی می‌تواند شما را تا حد زیادی غرق غرور و لذت کند.. ضمن اینکه تعداد توریست‌های خارجی که از این موزه بازدید می‌کنند نیز کم نیست. علاوه بر مواردی که در قسمت‌های قبل گفتیم، اشیاء و دارایی‌های ارزشمند زیاد دیگری هم در این موزه نگهداری می‌شود. دارایی‌هایی مثل کلاه عباس میرزا، شمشیر نادرشاه، سپر نادری، گردنبند الماس و زمرد، کمربند زرین، تاج شهبانو، تخت طاووس، گردنبند تاجگذاری و …
موزه جواهرات ملی در خیابان فردوسی تهران قرار داد و بازدید از آن دارای شرایط خاصی است. به همراه داشتن هیچ وسیله‌ای در این مکان مجاز نیست و در همان بدو ورود وسایل اضافی شما توسط انتظامات ضبط می‌شود. در زمان حضورتان در موزه نیز باید با توجه به صحبت‌های راهنمای خود پیش بروید. اما در نهایت مطمئن باشید که اوقات خوشی در انتظار شما خواهد بود. لحظاتی که با آشنایی با تاریخ و ثروت خیره کننده کشور عزیزمان همراه است.
مقالات بیشتری بخوانید
