گرجستان کشوری با فرهنگ و سنت اصیل است که قسمتی از این فرهنگ را در محصولات و صنایع دستی خود جای داد. خوشمزههای شیرین و مقوی این کشور ارزش یک بار امتحان کردن را دارند. هنگامیکه وارد بازارهای گرجستان میشوید عطر و رنگ محصولاتش شما را به وجد میآورد. عطری که در بازار به مشام میرسد، حاصل ادویههای رنگارنگی است که در معرض نمایش قرار داده شدهاند. اما رنگهای چشمنواز بازارها از صنایع دستی و سوغات گرجستان هستند. صنایع دستی گرجستان بسیار خاص بوده و طرحهای زیبایی روی آنها طراحی گردید.در ادامه همراه با مجله گردشگری دوباره سفر باشید.
چورچوخلا
کمتر کسی وجود داشته که به گرجستان سفر کرده اما خوراکی خوشمزهای چون چورچوخلا را امتحان نکرده باشد. چورچوخلا شیرینی معروف و مقوی گرجستان، از مغزها و میوههایی درست میشود که خواص انرژیزایی دارند. ظاهر چورچوخلا همانند شمع براق بوده و رنگارنگ است. این شیرینی هنگام جویدن حسی مانند جویدن باسلوق را منتقل میکند. مغزهایی که در درست کردن چورچوخلا بهکار میروند عمدتاً شامل بادام، گردو، فندق و گاهی کشمش هستند. برای اینکه این مغزها در کنار یکدیگر قرار گیرند، آنها را تک به تک درون نخها میاندازند.
برخی تصور میکنند که مواد روی چورچوخلا با توجه به رنگی که دارند مصنوعی هستند؛ اما برخلاف این تصور از شیره میوههای خوشمزه تهیه میشوند. آب انگور غلیظ شده یکی از شیرههایی است که روی مغزهای به نخ کشیده شده را میپوشاند. هنگامیکه این نخها را درون شیره انگور غلتاندند، آنها را به شکل لولهای باریک مانند سوسیس در میآورند. این شیرینی پس از خشک شدن آماده خوردن خواهد بود. چورچوخلا را میتوان مانند آبنبات میل کرد یا به شکل باسلوق برش داد. گرجستانیها از این شیرینی در خوشآمد گویی به میهمانان خود استفاده میکنند.
کانتسی
کانتسی یک سوغاتی گرجستانی است که برای افرادی که اهل جمعآوری ظروف کلاسیک هستند بسیار جالب خواهد بود. این صنایع دستی کشور گرجستان کمی عجیب بوده و همین موضوع گردشگران را ترغیب به خریدن آن میکند. گرجستانیها در ساخت این صنایع دستی از شاخ حیواناتی همچون گاو، قوچ و بز یا حتی سفال بهره میگیرند. از زمانهای گذشته مردم گرجستان از کانتسیها برای نوشیدنیهایی همچون شراب در مهمانی استفاده میکردند و تا به حال این فرهنگ را حفظ نمودند. در آن زمان کانتسیهای افراد سلطنتی با نقره و طلا تزئیین میشدند.
بهترین کانتسی که زیبایی خیرهکننده دارد، کانتسی است که روی آن با ابزار مخصوص نوشته یا طرحی حک شده باشد. گردشگرانی که کانتسی را خریداری میکنند معمولاً به عنوان یک هدیه تزئینی از آن استفاده مینمایند؛ اما هنوز هم برخی از مردمان گرجستان این وسیله را به عنوان یک نماد برای کشورشان میدانند. گردشگرانی که برای اولین بار به گرجستان سفر کردهاند از خرید کانتسی استقبال نموده و برای آنها یک صنایع دستی خاص محسوب میشود.
خنجر گرجی
خنجر گرجی یک فلز تیز بوده که دو لبه داشته و از فرهنگ اصیل گرجستان نشأت میگیرد. این خنجرهای تیز بیشتر به عنوان یک کادو یا وسیله زینتی طراحی میشوند. بازارهای شهر تفلیس پر از فروشندگانی است که خنجر طراحی شده میفروشند و آن را خانجالی مینامند.
تمام طرحهایی که روی خانجالیها دیده میشوند حاصل کار دست هستند و به همین علت ارزش بالایی دارند.
این سوغاتی بیشتر برای افرادی است که میانسال هستند یا به اشیاء جنگی قدیمی علاقه دارند. البته توجه نمایید که خنجر گرجی بسیار تیز ساخته میشود و میتواند خطرناک نیز باشد.
کلاه های پشمی پاپاخی
هر جایی از این کره خاکی مردمانی متفاوت از یکدیگر وجود دارند که سبک پوشش آنها متناسب با فرهنگ و جغرافیای همان منطقه تعیین میشود. گرجستان نیز از این قائده مستثنی نیست و از یک پوشش فرهنگی خاص برخوردار است. کلاههای پشمی پاپاخی با ظاهر جذاب خود جزئی از پوشش سنتی مردمان گرجستان هستند. ناگفته نماند تنها آقایان گرجستانی میتوانند از این کلاهها استفاده کنند و در خانمهای گرجستانی استفاده از شالهای پشمی پسندیدهتر است. کلاههای پشمی پاپاخی از نوع نمدی نیز وجود داشته که بسیار گرم بوده و در فصول سرد سال به خوبی گرما را حفظ مینمایند.
مردمان محلی گرجستان هنوز هم از این کلاهها در مراسم و جشنهای عروسی استفاده مینمایند. دامادهای گرجستانی در روز عروسی یکی از این کلاهها را بر سر میگذارند. در تهیه این نوع کلاه از پشم گوسفندان استفاده میشود. رنگ کلاههای پشمی پاپاخی عمدتاً مشکی است اما به رنگهای دیگر مانند سفید نیز تهیه میگردند. افرادی که از پوشیدن لباسها و کلاههای متفاوت لذت میبرند میتوانند از این کلاه به عنوان یک سوغاتی بینظیر در فصل سرما استفاده کنند.
پنیر گرجی
قسمت خوشمزه سفر که میتوانید آن را به عنوان سوغات گرجستان به خانه ببرید پنیر آن است. پنیر گرجی به دلیل نحوه درست کردن آن طعم بسیار متفاوت و دلچسبی نسبت به پنیرهای دیگر دارد. شکل ظاهری این نوع پنیر گرد بدون لبه سفید و با اندازهای نسبتاً بزرگ است. شما میتوانید پنیر گرجستان را که سرشار از ویتامینها بوده در وعده صبحانه میل کنید. این پنیرها سفت هستند و در تهیه غذاها نیز مصرف میشوند و طعم و عطر فوقالعادهای به آنها میدهند.
این نوع پنیر با روشهای قدیمی و سنتی از سالهای دور در گرجستان تهیه میشود. امروزه کمتر از روش سنتی در تهیه پنیر گرجی استفاده میکنند؛ زیرا مغازهها و بازار گرجستان پنیر دودی مرغوب را میفروشند که از نظر طعم با روش سنتی تفاوتی ندارد. حتی بعضی از این مغازهها روش تهیه پنیر را به خریداران نشان میدهند. یکی از نکاتی که باید حین خرید پنیر گرجستان به آن دقت داشته باشید، تازگی پنیر بوده که از اهمیت خاصی برخوردار است. نگران خراب شدن پنیر تا پایان سفرتان نباشید چرا که به دلیل روش تهیه آن، دارای ماندگاری طولانی خواهد بود.
ادویه های گرجستان
ادویه برای ما قسمتی از مزه غذاها را تشکیل میدهد که باید از آنها استفاده شود تا غذاها علاوه بر مزه، عطر فوقالعادهای داشته باشند. گرجستان برخی از ادویههایی را داشته که در هر جایی یافت نمیشوند و تنها در بازارهای این کشور وجود دارند. این نوع از سوغات کمترین فضا را در ساک دستی اشغال میکند و میتواند گزینه راحتی برای گردشگران به حساب آید. Hmeli suneli یا خملی سانلی ادویه معطر و خوشبوی گرجستان بوده که ترکیبی از گیاهان معطر است. این گیاهان شامل شوید، ریحان، مرزنجوش، جعفری، گشنیز، برگ بو، کرفس، زعفران، نعنا، آویشن، فلفل قرمز، زوفا و فلفل سیاه میشود.
استفاده از این ادویه در غذاها با توجه به بوی ناب آن حسی تازه به شما خواهد داد که در هیچ جای دنیا مثل آن را تجربه نکرده باشید. شاید مزه این ادویه با غذاهای گرجی را در رستورانهای آن تجربه کنید. ادویههای دیگری هم در بازارهای گرجستان وجود دارند که میتوانید با تست کردن آنها را خرید نمایید. خملی سانلی میتواند بهترین هدیه و سوغاتی به مادرانی باشد که تمایل دارند از سبزیهای معطر در غذاهایشان استفاده نمایند.
جواهرات
قسمت جذابی که در سفر بیشتر به چشم خانمها میآید زیورآلات و جواهرات آن منطقه است. گرجستان با بهکارگیری فلزاتی مانند نقره و با استفاده از فرهنگ و سنت غنی خود جواهرات خاصی را تولید مینماید. این جواهرات به عنوان جزئی از صنایع دستی گرجستان به کشورهای دیگر نیز صادر میگردند. این جواهرات ظاهری امروزی و پسندیده دارند که هر بینندهای را به خود جذب میکنند. گفتنی است تمام سبکهای جواهرات نقره، با دست تهیه میشوند و در میان آنها عتیقههای این کشور نیز به فروش میرسند. بهترین مکانی که میتوانید جواهرات را خریداری کنید بازارهای تفلیس خواهند بود.
رومیزی سنتی
رومیزی سنتی گرجستانی، پارچههایی با جنس هستند که به طرحهای متنوع در بازارهای آن به فروش میرسند. برخی از این رومیزیها طرحی مشابه ترمه ایرانی دارند و در عین سادگی شیک و کاربردی هستند. کاربرد رومیزیهای گرجستانی در خانههایی که دیزاین سنتی داشتهاند بیشتر به چشم میخورد. رنگهای جذابی که در رومیزی گرجستانی دیده میشوند گردشگران را بهوجد میآورند که یکی از آنها را روی میز ناهارخوری خود داشته باشند. طرح بعضی از این رومیزیها برگرفته از تاریخ، تمدن و فرهنگ این کشور بوده که یک نماد به شمار میروند.
مربا
میوههایی خاصی هستند که در گرجستان از آنها مربا تهیه مینمایند. مزه این مرباها به قدری خاص و متنوع بوده که تا سالها از یاد شما نخواهد رفت. میوههایی وجود دارند که تنها در گرجستان یافت میشوند و مربای آنها در عین خوشمزهگی، دست نیافتنی خواهند بود. این میوهها مانند مخروط درخت کاج، گیلاس سفید و فیجوا مربایی با طعمهای متفاوت حاصل میکنند. مربای عجیبی در کشور گرجستان از گردوی تازه تهیه میگردد. این مربا رنگی تیره داشته و بسیار معروف است. برای درست کردن مربای گردو روشهای مختلفی را گفتهاند اما همگی به یک مزه احساس خواهند شد.
تهیه این نوع مربا در فصولی انجام میشود که میوه گردو هنوز پوسته سفت تشکیل نداده و نرم است. تلخی این میوهها را پس از چیده شدن با روشهای مخصوص، طی چند مرحله میگیرند. یکی از روشهای گرفتن تلخی گردو این است که آن را در مخلوط آب و آهک قرار دهند. طعم مربای گردو شبیه به مربای آلبالو است. بازارهای شهر تفلیس و شهرهای دیگر گرجستان این مرباهای خوشرنگ را عرضه میکنند.
روسری و لباس های بافت گرجستان
روسری و لباسهای بافت گرجستان به روش سنتی و با دست تهیه میشوند و به همین دلیل ارزشمند هستند. اغلب گردشگران خانم شیفته طرح و رنگهای به کار رفته در این روسریها میشوند و حتماً یکی از آنها را به عنوان قسمتی از فرهنگ گرجستان با خود به عنوان سوغات میبرند. روسری و شالهای بافت جدا از زیبایی که دارند، میتوانند فرد را در برابر سرما حفظ کنند و این نکته قابل توجه در خرید آنها است. این نوع سوغاتی برای هر سلیقهای مناسب بوده و طرفداران زیادی را به خود اختصاص داد.
نوشیدنی های گرجستان
گرجستان نوشیدنی و دمنوشهای نابی دارد که باید حتماً از آنها بنوشید تا طعم طبیعت را احساس نمایید. آب معدنی برجومی گرجستان یکی از این نوشیدنیها است که گردشگران در سفر به شهر برجومی از آن مینوشند. این آب معدنی که از آب دریا تأمین میشود خواص درمانی داشته و از کلرید سدیم و ید تشکیل شده است. همچنین حمامهای مخصوصی در این شهر بهوجود آمدهاند تا گردشگران در آب معدنی با خواص درمانی آبتنی کنند.
چای گرجی در غرب گرجستان نزدیک به دریای سیاه کشت میشود. مردم گرجستان این چای را در میهمانیها و مراسم خاصشان سرو میکنند. چاچا نوشیدنی محبوب گرجستانیها بوده که طعمی ترش دارد و به ودکای گرجی نیز معروف است. این نوشیدنی به قدری شهرت داشته که توسط این کشور به سایر کشورهای دیگر صادر میگردد. چاچا از انگور رکاتسیتلی که در شرق این کشور رشد میکند تهیه شده و در بطریهای مخصوص شیشهای به فروش میرسند.
دیوارکوب های گرجستان
میان صنایع دستی گوناگون گرجستان، وسایل تزئینی و زینتی متنوعی دیده میشوند. این وسایل برای زیباسازی فضای داخلی خانه مناسب بودهاند و یکی از بهترین آنها دیوارکوبهای گرجستانی هستند. این دیوارکوبها از این نظر که طرحهای سنتی قدیمی دارند گردشگران را تشویق به خرید کردهاند. برخی از دیوارکوبها از طرحی از تاریخ این کشور تشکیل شدهاند و رشادتهای قهرمانان گرجستان را به رخ میکشند.
سایر صنایع دستی و سوغات گرجستان
سراسر گرجستان بسته به محصولاتی که تولید میکنند دارای سوغات و صنایع دستی متفاوتی هستند. کشمش و لواشکهای رنگارنگ گرجستانی برای افرادی که به میوههای خشک علاقه دارند جالب خواهند بود. این لواشکها به این علت که از میوههای مفید تهیه شدهاند، از مواد مقوی به حساب میآیند. سفال مادهای است که از آن وسایل متنوعی میتوان ساخت. برخی از این وسایل مانند لوازم تزئینی و کوزههای گرجستانی شاید بهترین سوغات از خاک گرجستان باشند. سایر صنایع دستی و سوغات گرجستان عبارتند از:
- تسبیح چوبی
- آسیاب دستی
- صندوق زیورآلات تزیینی
- مگنتهای یخچال
فرش های گرجستان
مردم گرجستان با توجه به فرهنگ اصیل خود فرشهای سنتی با طرحهای قدیمی تولید میکنند. فرش گرجی از نظر طرحی که دارد متنوع است و بسته به هر سلیقهای تهیه میشود. اکثر این فرشها با طرحهای هندسی لوزی، مربع و مثلث طراحی شدهاند که از شباهت زیادی به فرشهای قدیمی ایرانی برخوردارند. این صنایع دستی برای فضاهای سنتی و کلاسیک مناسب خواهد بود. عمده رنگی که در بافتن این فرشها به چشم میخورد رنگ قرمز بوده که در نقوش حیوانات و گیاهان روی آن نیز در معرض نمایش قرار گرفتهاند.
کلام آخر
کشور گرجستان از نظر جغرافیایی در منطقهای قرار دارد که شامل میوههای خوشمزه و خشکبار مقوی است. صنایع دستی و سوغات گرجستان یک راه کسب درآمد برای مردمان این کشور به حساب میآید که گردشگران نیز طرفداران پر و پاقرص آنها محسوب میگردند. خوراکیهای گرجستانی بیشتر از مواد طبیعی تهیه شدهاند که همین موضوع دلیلی بر استقبال بینظیر توریستان در خرید آنها است. حتی در بعضی از مغازههای گرجستانی مانند مغازههایی که پنیر گرجی میفروشند، روشهای درست کردنشان را خواهید دید. برخی از صنایع دستی گرجستان جنبه تزیینی داشته و فوقالعاده جذاب هستند.
مقالات بیشتری بخوانید