باغ مزار کاشمر
کاشمر با جاذبههای تاریخی و توریستی خود یکی از پربازدیدترین شهرهای استان خراسان رضوی به شمار میرود. شهرستان کاشمر دارای مکانهای مذهبی فراوان است و در جایجای آن زیارتگاههای مختلفی به چشم میخورند. بسیاری از زوار پس از زیارت امام رضا علیهالسلام به شهر کاشمر سفر میکنند و به زیارت مکانهای مقدس این شهر میروند. کاشمر دومین شهر زیارتی خراسان رضوی است. در مجله گردشگری دوباره سفر معرفی باغ مزار کاشمر یا همان امامزاده سید حمزه بهصورت کامل توضیح داده شده است.
معرفی باغ مزار کاشمر
امامزاده سید حمزه یا باغ مزار بهعنوان قدیمیترین مسجد در شهر کاشمر شناخته میشود. سید حمزه از اولاد امام موسی کاظم و برادر ناتنی امام رضا علیهالسلام هستند. این مکان مقدس در نزد شیعیان بسیار گرامی است. باغ مزار کاشمر در دوره صفوی ساخته شد و پادشاهان صفویه نقش بسیار مهمی در آبادانی این مکان داشتند و در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.
باغ مزار علاوه بر آرامگاه سید حمزه از یک گورستان عمومی و باغ سرسبز برخوردار است. در اطراف مسجد انبوهی از درختان سرد کهنسال دیده میشوند و زیارتکنندگان در زیر سایه آنها به استراحت میپردازند. آرامگاه امامزاده از کاشیکاریهای بسیار زیبا و چشمنواز تشکیل شده که به رنگ سبز هستند و مانند یک نگین میدرخشند. این مکان دیدنی در مرکز شهر کاشمر قرار دارد و دسترسی مسافران و زوار به آن بسیار راحت است.
در حال حاضر در مسجد باغ مزار به برگزاری نماز جماعت پرداخته میشود و در شهر کاشمر بهعنوان شلوغترین مکان برگزاری نماز جماعت به شمار میرود. مردم و زیارتکنندگان میتوانند برای دریافت پاسخ خود به سؤالات شرعی به امامزاده مراجعه کنند و با امام جمعه کاشمر مشورت کنند. در باغ مزار برنامههای مذهبی مانند برنامههای ماه مبارک رمضان، قرائت قرآن، برنامههای محرم و صفر، برنامههای ملی مانند جشن نوروز و… در طول سال برگزار میشوند.
ساختار باغ مزار کاشمر
مساحت کلی باغ مزار حدود ۵ هکتار است و حرم امامزاده سید حمزه حدود ۱۵۰۰ متر مربع مساحت دارد که در شرق باغ واقع شده است. آرامگاه از گنبد بسیار بلند با کاشیهای سبز رنگ تشکیل شده که مانند یک نگین سبز در شهر کاشمر میدرخشد و از فاصله دور قابل مشاهده است. درون گنبد و اطراف رواق نیز آینهکاری شدهاند و چشمها را به خود خیره میکنند. همچنین از دیگر بخشهای مسجد میتوان دو گلدسته و ایوان آینهکاری شده آن را نام برد.
صحن مسجد از جلوه و شکوه خاصی برخوردار بوده و قبور شهدای جنگ ایران و عراق را در خود قرار داده است. باغ مزار دارای یک کتابخانه و موزه است که از آثاری مانند سنگهای قدیمی آرامگاه، شمعدانیهای قدیمی خادمان و سایر اشیا درون آن نگهداری میشوند. یکی از بخشهای جالب توجه در نزد زائران و مسافران محسوب میشود. فضای بیرونی مسجد نیز بسیار زیبا و معنوی است. از یک باغ بسیار وسیع با درختان سرو قدیمی و گلهای بسیار زیبا تشکیل شده است. دو حوض کوچک، یک حوض بزرگ و چهار آبنمای خطی در میان باغ مزار قرار گرفتهاند.
بنای فعلی امامزاده که امروز مشاهده میکنید توسط مهندس فتحی بازسازی شده است و برای این کار از سرمایه خود استفاده کرده است. در سال ۱۳۹۹ قمری بیشترین تغییرات در باغ مزار اتفاق افتاد و امروزه به یکی از زیباترین و مهمترین زیارتگاههای کشور تبدیل شده است. در سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ توسط اداره اوقاف کاشمر به احداث صحن و غرفههای مسجد پرداخته شد که برای این کار از سنگ مرمریت طوسی و کاشیکاری لعابی آرایش شده استفاده کردند. شبستان مسجد بهعنوان شلوغترین مکان آن است و به برگزاری نماز جماعت و دیگر مراسمهای مذهبی و فرهنگی در آن پرداخته میشود.
درخت سرو کهن باغ مزار کاشمر
باغ مزار به درختهای سرو بلندقامت و کهنی که دارد معروف است. در سال ۱۴۰۰ درخت سرو کهن باغ مزار کاشمر با شماره ۱۰۱۸ در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسید. این درخت از ارزش بالایی برخوردار بوده و به حفظ و نگهداری آن پرداخته میشود. حدود ۵۵۰ سال قدمت دارد و از خانواده سروهای زرین به شمار میرود. دارای ۲۲ متر ارتفاع، ۵ متر محیط تنه و ۱.۵ متر قطر تنه است. حدود ۱۲ متر میتواند سایهاندازی کند.
در حال حاضر از سلامت کامل برخوردار بوده و دور آن حصارکشی شده است. شهرستان کاشمر از شهرهای کویری کشور محسوب میشود و وجود چنین درختان کهنسال در این منطقه ارزش زیادی برای میراث طبیعی کشور دارند. با توجه به قدمت درخت در گذشته میتوان گفت بهعنوان محل آرامش و استراحت برای مسافران و رهگذران به شمار میرفت. متخصصان درختشناسی برای سرزنده نگه داشتن درخت از انواع راهکارهای حفاظتی و درمانی استفاده میکنند و شاخههای آن را به منظور غبارروبی و زدودن آلودگی شستشو میدهند.
در کنار درخت سرو باغ مزار کاشمر تابلوی نصب شده که اطلاعات درخت مانند نام علمی بر روی آن درج شده و گردشگران میتوانند با خصوصیات آن آشنا شوند. علاوه بر آن درختهای سرو کهنسال دیگری در باغ مزار وجود دارند که همچنان پس از صدها سال پابرجا و استوار باقی ماندهاند. در روزهای گرم تابستان نشستن در زیر سایه این درختان بسیار لذتبخش است و فرصت خوبی بری گرفتن عکس یادگاری است.
جاذبههای اطراف باغ مزار کاشمر
در اطراف امامزاده سید حمزه جاذبههای زیادی وجود دارند که اغلب زیارتی هستند. ناگفته نماند که کاشمر بهعنوان پنجمین شهر زیارتی ایران به شمار میآید و افراد مقدسی در این شهر به خاک سپرده شدهاند. از دیگر جاذبههای شهر کاشمر که در نزدیکی باغ مزار قرار گرفتهاند میتوان موارد زیر را نام برد:
مسجد جامع کاشمر
مسجد جامع کاشمر همانند باغ مزار کاشمر در مرکز این شهر واقع شده است و دسترسی به آن بسیار آسان و سریع است. همچنین از بناهای باارزش و بسیار کهن شهر کاشمر شناخته میشود و در زمان سلطنت فتحعلیشاه قاجار بنا شد. از ساختار باشکوه و ساده برخوردار بوده و از بخشهایی مانند شبستان ستوندار، صحن، ایوان و یک گنبد فیروزهای بسیار زیبا تشکیل شده است. در اطراف مسجد غرفههایی دیده میشوند که با استفاده از تزیینات مقرنس ساخته شدهاند.
آرامگاه امامزاده سید مرتضی
در ۵ کیلومتری شمال کاشمر زیارتگاه دیگری به نام آرامگاه امامزاده سید مرتضی که از دیگر برادران ناتنی امام رضا هستند واقع شده است. این بنا دارای ۱۸۰۰ متر مساحت است و از گنبد، گلدسته، صحن، و ایوان کاشیکاری شده تشکیل میشود. در اطراف آن پارک جنگلی سید مرتضی نیز قرار دارد که از فضای سبز و چشمانداز بسیار زیبا برخوردار است. پارک جنگلی با وجود استخر و آبشار یکی از بهترین مکانهای تفریحی برای گردشگران و زوار است.
یخچال طبیعی بند قرا
کاشمر از جاذبههای طبیعی زیبا و بکر بهرهمند است که از بهترین آنها میتوان یخچال طبیعی بند قرا را نام برد. این یخچال در روستایی با همین نام واقع شده که به شهر کاشمر بسیار نزدیک است. دارای تودههای یخ با آب و هوای خاص است و چشمانداز متفاوتی به روستا بخشیده است. بازدید از این جاذبه زیبا در ایام گرم تابستان بسیار پیشنهاد میشود.
بازدید از باغ مزار کاشمر
باغ مزار در مرکز شهر کاشمر قرار دارد؛ بنابراین به تمامی امکانات به خصوص مراکز اقامتی نزدیک است و میتوان در تمام روزهای سال از آن بازدید کرد. با این حال پیشنهاد میشود ایام بهار و تابستان را برای دیدن باغ مزار کاشمر انتخاب کنید. برای بازدید از امامزاده سید حمزه میتوانید بهصورت شبانهروزی و هر زمانی که تمایل دارید اقدام کنید و بهصورت کاملاً رایگان است. شبهای باغ مزار حال و هوای دیگری دارد و با نورپردازی مسجد و آینهکاریهای زیبایی که باعث انعکاس نور میشوند فضای معنوی خاصی به وجود میآید. کاشمر در فصل زمستان بسیار سرد بوده و در سفر خود باید لباس گرم و تجهیزات مناسب همراه داشته باشید.
مسیر دسترسی به باغ مزار کاشمر
باغ مزار در استان خراسان رضوی، شهر کاشمر، میدان فاطمیه و خیابان فاطمیه دوم قرار دارد. از لحاظ موقعیت جغرافیایی به بسیاری از مکانها مانند رستوران، کافه، اقامتگاه، پایانه مسافربری، فروشگاههای مختلف، مراکز تفریحی و… دسترسی دارد. برای رفتن به باغ مزار کاشمر میتوانید از وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس یا تاکسی استفاده کنید. همچنین از طریق برنامههای مسیریابی مانند گوگل مپ میتوانید آدرس دقیق امامزاده سید حمزه را جستجو کنید و بدون نیاز به راهنما با خودروی شخصی خود به سمت مسجد حرکت نمایید.
اقامتگاه های اطراف باغ مزار کاشمر
در نزدیکی باغ مزار انواع اقامتگاهها شامل هتل، مسافرخانه و سوئیت جهت پذیرایی از مسافران و گردشگران قرار دارند. تعداد محلهای اقامت متنوع و زیاد هستند و با توجه به توانایی مالی خود میتوانید در آنها اقامت کنید. مجهز به امکانات مناسب هستند و نسبت به شهر مشهد قیمتهای مناسبتری دارند. البته زائرینی که قصد دارند به زیارت امام رضا علیهالسلام نیز بروند میتوانند به انتخاب یکی از هتلهای شهر مشهد بپردازند و هر زمان که تمایل داشتند به باغ مزار کاشمر بروند. در هتلهای کاشمر غذاهای محلی بسیار خوشمزهای نیز سرو میشوند و میتوانید با ذائقه مردم این منطقه آشنا شوید.
جمعبندی
جاذبههای زیارتی کاشمر بسیار متنوع و شناخته شده هستند. باغ مزار کاشمر که مردم محلی آن را با نام امامزاده سید حمزه میشناسند از مهمترین جاذبههای زیارتی و سیاحتی این شهر است. همهروزه دهها زائر و مسافر به آن مراجعه میکنند. هر گونه اطلاعاتی که درباره باغ مزار نیاز داشته باشید در این مقاله گردآوری شده است و سفر خوشی را برایتان آرزو میکنیم.
