کاخ آقا محمد خان کجاست؟
بنای آقا محمد خان قاجار یکی از پادشاهان ایران بود که هم اکنون آثار تاریخی زیادی از وی بر جای مانده است. کاخ آقا محمد خان نیز یکی از این آثار است که در گرگان قرار دارد و در طول سال گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کنند. در واقع زمانی که حکومت قاجار شکل گرفت این کاخ ساخته شد و اکنون از آن به عنوان اولین کاخ دوره قاجار یاد می‌شود. البته در شهر گرگان آثار تاریخی زیادی وجود دارد، اما این کاخ تنها اثر تاریخی از حکومت محمد خان بوده که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ادامه با مجله گردشگری دوباره سفر همراه باشید تا بیشتر با کاخ محمد خان قاجار و ویژگیهای دیگر آن آشنا شوید.
تاریخچه کاخ محمد خان
در سال ۱۱۶۵ هجری خورشیدی کاخ محمد خان در باغ عباس خانی ساخته شد و به دلیل معماری زیبا و عالی امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. طبق تحقیقات این کاخ به دستور شخص محمد خان ساخته شده است. اما عده‌ای معتقدند که دستور مستقیم برای ساخت از طرف محمد خان نبوده است. پس از پایان حکومت آقا محمد خان این کاخ به فروش رفت و هدف اصلی از فروش آن ساخت دولتخانه بود. البته، فروش کاخ آقا محمد خان قاجار در دوران صفویه انجام شد و تقریبا می‌توان گفت در سال‌‌های ۱۰۰۷ و ۱۰۰۸ هجری قمری این اتفاق افتاد.
در این سال ها تمامی نیروهای نظامی آقا محمد خان در این کاخ حضور داشتند و پس پایان سلسله قاجار و روی کار آمدن حکومت پهلوی این کاخ همچنان وجود داشت و رضا شاه نیز کاخ خود را در نزدیکی کاخ محمد خان بنا کرد. این کاخ ازجمله آثار تاریخی بسیار عالی محسوب می‌شود، اما متاسفانه حکومت‌های دیگر رسیدگی و توجه چندانی به آن نداشتند. همین موضوع سبب شد تا بسیاری از زیبایی‌های شهر از بین بروند.
اگر برای بازدید به این کاخ بروید متوجه تخریب اکثر قسمت‌های آن خواهید شد. طبق شواهد و مدارکی که از کاخ بر جای مانده قسمت‌های مختلف آن طلاکاری شده بود که اکنون متاسفانه هیچ خبری از آن‌ها نیست و به احتمال زیادی مورد سرقت قرار گرفته‌اند. میراث فرهنگی گرگان نیز در تلاش است که از نابودی بیشتر این کاخ جلوگیری کند و خوشبختانه تاکنون بسیار موفق عمل کرده است.
معماری کاخ آقا محمد خان
معماری این کاخ بیشتر شبیه ساختمان است، البته دارای بخش‌های مختلفی بوده که متراژ آن ها بسیار بالاست. عمارت کلاه فرنگی، ساختمان دارالحکومه و ساختمان‌های دیگر مانند دارالعماره نیز در این کاخ قرار دارند. در گذشته معمولا در عمارت کلاه فرنگی بیشتر از مهمانان مهم پذیرایی می‌شد و ساختمان‌های دارالحکومه و دارالعماره نیز طراحی زیبایی داشتند و اکثر قسمت‌های آن با استفاده از سنگ‌های گران قیمت تزئین شده بود.
ظاهر کلی کاخ نیز به تخت مرمر در تهران شبیه است، با این حال تفاوت‌هایی نیز در آن‌ها دیده می‌شود. علاوه بر این سال‌ها پیش جیمز موریه به گرگان سفر کرد و از زیبایی کاخ و تزیینات بی‌نظیر آن در اثر خود مطالب زیادی را شرح داد که متاسفانه امروزه هیچ خبری از این موارد نیست. در گذشته جلوی کاخ نیز درختان زیادی وجود داشت، اما امروزه سیلوی آجر نما جای آن‌ها را گرفته است. آجرنمای این کاخ بسیار زیبا بوده و در ساخت آن از گچ نیز استفاده شده بود که هم اکنون خبری از آن‌ها نیست.
طبق تصاویری که از کاخ آقا محمد خان بر جای مانده شکل و تزئینات آن در گذشته بیشتر شبیه کاخ گلستان بود. کاخ آقا محمد خان با اینکه زیبایی گذشته خود را از دست داده اما باز هم مورد توجه افراد و توریست‌های زیادی قرار گرفته است. متاسفانه آسیب‌هایی که به مرور زمان به این کاخ وارد شد سبب از دست رفتن شکل اصلی آن شده و بسیاری از سرستون‌های زیبای آن به طور کامل از بین رفته اند. تزئینات داخلی این کاخ نیز در همان زمان از بین رفت، با اینکه بعد از انقلاب اسلامی ترمیم شد اما شکل باز هم شکل گذشته خود را به دست نیاورد.
ارزش تاریخی کاخ آقا محمدخان
کاخ آقا محمد خان بسیار زیبا بوده و به دلیل ویژگیهای خاصش هم اکنون نیز اثر مهمی محسوب می‌شود. معماری این بنا بسیار خاص و توسط فرد ماهری انجام شده و پلان های آن تقریبا مستطیل شکل هستند. همچنین ستون‌های چوبی نیز در کاخ بنا شده اند که برخی از ستون‌ها با گچ و برخی دیگر نیز با سیمان ساخته شده‌اند. این عمارت برای مردم گرگان و سازمان میراث فرهنگی بسیار مهم است و آن ها تمام تلاش خود را برای حفظ آن به کار گرفته‌اند.
چراکه تنها میراث و عنصر باقی مانده از دوران حکومت آقا محمد خان قاجار است. در گذشته حتی درب ورودی کاخ محمد خان طلاکاری شده بود و روی دیوارهای کاخ نیز نقاشی‌هایی بوده که متاسفانه امروز از هیچ یک از آن‌ها خبری نیست. همچنین از قسمت‌های مختلف این کاخ می‌توان به دیوانخانه عالی رسید که در آنجا نیز دو ستون بزرگ قرار گرفته و روی آن‌ها نقاشی‌های زیبایی کشیده شده است. البته بیشتر این نقاشی‌ها مربوط به قهرمانان زمان قدیم در ایران و جهان هستند.
جاذبه های اطراف کاخ آقا محمد خان
اطراف کاخ آقا محمد خان قاجار در گرگان، شما می‌توانید جاهای دیدنی زیادی را مشاهده کنید که در اینجا برخی از آن‌ها را لیست کرده‌ایم:
سرای باقری‌ها در گرگان که یکی از خانه‌های تاریخی و دیدنی این شهر است.
بنای شیرنگی گرگان یکی از بناهای تاریخی و زیبا در این شه است.
بنای دارویی که مکانی با معماری خاص و قدیمی است.
خانه تقوی‌ها که نمونه دیگری از بناهای تاریخی در این منطقه به شمار می رود.
کاروانسرای قزلق یادگار دوره‌های گذشته و مکانی برای استراحت کاروان‌هایی که از این منطقه عبور می‌کردند است.
دیوار دفاعی بزرگ گرگان که یکی از بزرگترین دیوارهای دفاعی باستانی در ایران محسوب می شود.
کاخ موزه گرگان درحال حاضر کاربری موزه را دارد و می‌تواند مقصدی آموزشی و تفریحی برای گردشگران باشد.
از آنجایی که گرگان شهری با تاریخ غنی است زیارتگاه‌ها، مساجد باستانی، و باغ‌های سرسبز نیز می‌توانند در لیست بازدید شما قرار گیرند. برای تجربه کامل تر توصیه می‌شود پیش از بازدید از این جاذبه‌ها اطلاعات تکمیلی را در رابطه با ساعات کاری و ورودی بناها را بدست آورید.
بهترین زمان بازدید از کاخ آقامحمد خان
برای بازدید از کاخ آقا محمد خان قاجار در گرگان بهترین زمان معمولاً اوقاتی است که آب و هوا معتدل است. همچنین گلستان به واسطه قرار گرفتن در نزدیکی دریای خزر در اکثر اوقات از سال هوای نسبتاً مرطوب و معتدلی دارد. اما به طور خاص بهار و اوایل پاییز زمان‌هایی هستند که دمای هوا نه گرم و نه خیلی سرد است و گردشگران می‌توانند از آب و هوای دلپذیر این شهر برای بازدید از کاخ و دیگر جاذبه‌های شهر لذت ببرند. علاوه بر این امکانات و ساعات بازدید ممکن است در طول سال متفاوت باشد، بنابراین پیش از برنامه‌ریزی سفر حتما به بررسی ساعت‌ها و روزهای باز بودن کاخ توجه کنید. معمولاً بازدید از اماکن تاریخی در روزهای کاری و ساعات اداری امکان‌پذیر است و در ایام تعطیل رسمی و مناسبت‌های خاص ممکن است تغییراتی رخ دهد.
آدرس کاخ آقا محمد خان قاجار
گردشگران و شهروندان زیادی در ایران هستند که آدرس دقیق این کاخ را نمی‌دانند. اگر شما نیز جزء این افراد هستید نگران نباشید در ادامه این مطلب آدرس کامل و دقیق کاخ محمد خان قاجار را شرح خواهیم داد. همچنین این کاخ در شهر گرگان واقع شده و در نزدیکی آن نیز دروازه بسطام سابق قرار دارد و روبرروی کاخ نیز دبیرستان ایرانشهر ساخته شده و این بنا در همان ابتدای تاسیس سلسله قاجار ساخته شد به همین دلیل از آن به عنوان اولین کاخ در این دوران یاد می‌شود.
جمع‌بندی
جاذبه‌های گردشگری در جهان اهمیت زیادی دارند و برای کشور سودمند هستند. همانطور که می‌دانید امروزه افراد زیادی به دنبال ماجرا جویی و کشف مکان‌های جالب و زیبا هستند. به همین علت هر کشوری در تلاش است تا بتواند جاذبه‌های گردشگری شهرهای خود حفظ کند و گردشگران را سمت خود جذب نماید. کاخ آقا محمد خان نیز یکی جاذبه های گردشگری گرگان است و یکی از مهم‌ترین میراث بر جای مانده از دوران قاجار محسوب می‌شود. این کاخ دو طبقه است و معماری آن بسیار جالب است. البته، اکنون فرم و ساختار اصلی کاخ از بین رفته اما سازمان میراث فرهنگی در تلاش است تا از خرابی و آسیب بیشتر این کاخ جلوگیری کند و تاکنون بسیار موفق عمل کرده است. اگر قصد سفر به شهر گرگان را دارید حتما از این کاخ زیبا دیدن کنید و سفری هیجان انگیز را رقم بزنید.
