باغ پهلوان پور مهریز یزد اثری جهانی و ملی است که در استان یزد واقع شده است. این باغ که برخی از اهالی یزد آن را با نام باغ پهلوان می‌شناسند، در شهر مهریز استقرار دارد و باغی سرشار از طراوت و شادابی است. اگر دل به دریا بزنید و همسفر داستان این باغ شوید، متوجه راز عشق و عاشقی دو دلباخته خواهید شد. معماری منحصر به فرد و زیبایی و سرزندگی این باغ هر لحظه شور و شعفی را در گردشگران ایجاد می‌کند تا از قسمت‌های مختلف باغ دیدن کنند. ما در این مقاله از مجله گردشگری دوباره سفر با شما همراه هستیم تا به بررسی و معرفی باغ پهلوان پور مهریز بپردازیم.
معرفی باغ پهلوان پور یزد
باغ پهلوان پور مهریز یزد یکی از آثار باستانی بر جای مانده از دوران قاجاریه است به شخصی به نام حسن ملارضا تعلق دارد. بومیان یزد داستان این باغ پر شور را چنین روایت می‌کنند که این باغ حاصل دو باغ به هم چسبیده است. در زمان‌های قدیم دو باغی که با دیوار چین از هم جدا شده بودند، به آقایان ملارضا و پهلوان پور تعلق داشتند. پس از این که علی پهلوان پور پسر صاحب باغ‌ها عاشق و دلباخته دختر حسن ملارضا می‌شود، آن‌ها چینه میانی باغ را برداشته و دو باغ را به هم وصل می‌کنند. سپس هر دو باغ به علی پهلوان پور که داماد خانواده ملا رضا بود، تعلق می‌یابد. این باغ بخش‌های مختلفی دارد و پر از درختان تنومند و قدیمی است. وجود این درختان در کنار بناهای تاریخی این باغ سبب زیبایی و دل انگیزی بیشتر این باغ شده است.
باغ پهلوان پور مهریز یزد کجا است؟
مهریز شهری ۱۶۰۰ ساله است که در قسمت جنوبی استان یزد واقع شده است. در دل این شهر، شهرکی به نام شهرک زارعین وجود دارد که در آن می‌توانید باغ پهلوان پور را ببینید. این باغ در محله مزویر آباد مستقر شده است و با جاذبه‌هایی که دارد، به عنوان یکی از میراث ملی کهن ایران در یونسکو ثبت شده است. مسیر دسترسی به این باغ آسان و سریع است.
زیبایی‌های باغ پهلوان پور یزد
باغ پهلوان پور مهریز یزد یک باغ ساده نیست که چندی بعد از بازدید دل شما را بزند. این باغ از بخش‌های زیبا و متنوعی برخوردار شده است که هر کدام از آن‌ها می‌توانند شما را سر ذوق بیاورند. به محض این که وارد باغ می‌شوید، آنچه که نظر شما را جلب می‌کند صدای گوش نواز آب است؛ آبی که از قنات سرچشمه می‌گیرد و اصلی‌ترین علت رخ گرفتن سرسبزی این باغ است.
چشمانتان را که ببندید، با صدای باد و هیاهوی شاخ و برگ‌ها که در لا به لای صدای پر از شور پرندگان گم شده است مواجه می‌شوید. همین صداها هستند که بساط زندگی و نشاط را در باغ پهلوان پور یزد پهن کرده‌اند. کمی جلوتر که بروید، درخت‌های قدیمی و استوار را خواهید دید که جلوه‌ای از بهشت را در این باغ تداعی کرده‌اند. درختان تنومندی همچون درخت چنار، خرمالو، انار و بادام که هر کدام با ثمره خود در فصول مختلف سال از شما پذیرایی می‌کنند در دل این باغ رشد کرده‌اند. کمی بعد هم بناهای جالب و پر رمز و راز این بنا نظرتان را جلب خواهند کرد.
معماری باغ پهلوان پور
شاید کنجکاو باشید در مورد معماری این باغ تاریخی بیشتر بدانید. معماری این باغ تداعی‌گر سبک معماری دوران ایران در چند سال گذشته و دوران حکومت زند و قاجار و … است. امروزه تغییراتی در بناهای باغ پهلوان پور مهریز یزد ایجاد شدهاند که معماری آن را کمی به سبک امروزی متمایل کرده‌اند. با این حال، برخی از المان‌های سبک کهن سبب شده است که فرهنگ و هنر گذشته ایران در این باغ جریان داشته باشد.
داخل باغ پهلوان پور یزد چگونه است؟
همان طور که گفتیم، باغ پهلوان پور مهریز بخش‌های مختلفی هم دارد که شما با کمی گشت و گذار می‌توانید با آن‌ها آشنایی پیدا کنید:
-
اصطبل، برج و کاهدان
در قسمت ورودی این باغ سه بخش اصطبل، برج و کاهدان قرار دارند. معماری این بخش‌ها تلفیقی از سبک معماری قاجار و سایر دوران گذشته است. تزئینات این بناها در عین حال که ساده هستند، زیبایی قابل توجهی هم دارند. همین باعث می‌شود که گردشگران در بدو ورود متوجه این بخش‌های جذاب باغ بشوند.
-
کوشک (عمارت اصلی) باغ پهلوان پور یزد
کمی که جلوتر بروید، باشکوه‌ترین بنای باغ پهلوان پور مهریز یزد یعنی همان کوشک (عمارت اصلی) را خواهید دید. کوشک این باغ با نام‌هایی همچون شربت خانه و عمارت معرف حضور شما خواهد بود. این بنای باشکوه درست در امتداد مسیر اصلی باغ قرار دارد و در قسمت جلوی آن، حوضی خوش رنگ و لعاب قرار گرفته است. اطراف کوشک را نیز درختان تنومند قدیمی احاطه کرده‌اند تا جلوه‌ای زیبا از این باغ که در دل کویر یزد است، ایجاد کنند. کوشک دارای ۲/۵ طبقه است و بخش‌های مختلفی دارد.
یکی از بخش‌های کوشک عمارت کلاه فرنگی است که زیباترین عمارت این باغ به شمار می‌آید. زیبایی دیگر کوشک جویبارهای حیات بخشی هستند که با آبی زلال تشنگی درختان را برطرف می‌کنند و به این باغ حیات می‌بخشند. اگر پشت به کوشک بایستید، متوجه عمارت کلاه فرنگی و جویبارهای آب خواهید شد.
-
برج گلین
از دیگر بخش‌های مهمی که با مصالح بومی ساخته شده است، برج گلین این باغ است. تزئینات این برج با تزئینات دوره قاجار و زند سازگاری دارد و نقش و نگارهای جذاب آن نیز تداعی‌گر تاریخی بودن این بنا هستند.
-
زمستان خانه
یکی دیگر از بخش‌های باغ پهلوان پور مهریز یزد زمستان خانه است. این ساختمان جزو بناهای جوان باغ پهلوان پور یزد به شمار می‌آید و از چند اتاق نشیمن، مطبخ و پستو تشکیل شده است. این بنا در روزهای سرد زمستانی پذیرای حضور گرم ساکنین این باغ بوده است.
-
کارگاه و انبار
در این باغ کارگاه‌های ریسندگی و انبارهایی نیز برای انبار کردن آذوقه وجود دارند. در واقع این بناها اصلی‌ترین محل فعالیت کارگران باغ هستند. در کنار این بناها ساختمانی هم برای استراحت کارگران ساخته شده است. این نشان می‌دهد که ساکنین باغ با مهربانی و لطافت با کارگران و خدمه‌ها برخورد می‌کرد‌ه‌اند.
-
آشپزخانه، حمام و انباری
پس از کاوش‌های بسیار در این باغ عجیب و غریب، آشپزخانه و حمام و انباری که جزو بناهای تخریب شده بودند، سر از خاک بیرون آوردند. این بناها در کنار کوشک واقع شدهاند.
-
موزه مردم شناسی
موزه مردم شناسی باغ پهلوان پور مهریز یزد یک موزه بی‌نظیر با مجموعه‌ای شگفت انگیز از پوشاک و ظروف پخت غذای ساکنین است. در این موزه ۴۰۰۰ اثر در معرض دید شما قرار دارند که شما می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید تا از سبک زندگی ساکنین این باغ مطلع شوید.
تغییر کاربری باغ پهلوان پور مهریز به هتل
چه چیزی می‌تواند بهتر از این باشد که شما در یک باغ دنج و رویایی اقامت داشته باشید! جالب است بدانید باغ پهلوان پور مهریز یزد در چند سال اخیر تغییر کاربری داده است و به هتلی باصفا تبدیل شده است. تجربه اقامت در دل باغی باصفا در کنار جویبارهای روان و بناهای تاریخی می‌تواند تجربه‌ای بی نظیر باشد که هر کسی اقبال برخورداری از آن را ندارد. در محیط باغ برای گردشگران والیبال ساحلی، میز تنیس و فوتبال دستی در نظر گرفته شدهاند تا اوقات فراغت خود را به خوبی پر کنند. ساختار سوییت‌هایی که این باغ دارد، تلفیقی از معماری تاریخی و معماری مدرن است. همین ویژگی باعث افزایش جذابیت این باغ نزد گردشگران شده است. شما می‌توانید با رزرو سوییت در این باغ تجربه‌ای عالی کسب کنید.
ثبت در فهرست آثار ملی و آثار جهانی
با توجه به تفاسیری که از این باغ وجود دارد، این باغ در سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از برترین و اصیل‌ترین باغ‌های ایران شناسایی شد و از آن پس در فهرست آثار ملی نام خود را جاودانه کرد. اما صحبت از آوازه این باغ زیبا به همین جا ختم نشد. تا جایی که در سال ۲۰۱۱ سازمان جهانی یونسکو نیز این باغ پرزیور را در فهرست آثار جهانی به ثبت رساند و این به اهمیت باغ افزود.
بهترین زمان بازدید از باغ پهلوان پور کویر یزد
بهترین زمان بازدید از باغ پهلوان پور مهریز یزد زمانی است که درختان پربار هستند و یا شکوفه داده‌اند. در فصل بهار که درختان تازه شاخ و برگ‌های خود را ترمیم کرده‌اند، زیبایی‌های این باغ دوچندان خواهند شد. اگر شما عاشق هوای خنک هستید می‌توانید از نمای دلبر این باغ در پاییز هم استفاده کنید. در کل بهترین زمان برای بازدید از باغ پهلوان پور مهریز یزد اواخر شهریور تا اوایل دی و فصل بهار است.
سخن پایانی
در این مطلب به معرفی باغ پهلوان پور مهریز یزد پرداختیم. این باغ سرسبز و زیبا به عنوان نگینی سبز در دل کویر بی روح یزد شناسایی شده است و تجلی گر فرهنگ و هنر ایران در دوران قاجار است. این باغ در گذشته دو باغ مجزا بوده که با برداشتن چشمه‌ها به یک باغ بزرگ تبدیل شده است. در محوطه باغ بزرگ مهریزی می‌توان انبار، کارگاه، کوشک، حوض، موزه و هتل را مشاهده کرد. اگر جزو افرادی هستید که به آثار باستانی علاقه دارید، می‌توانید ساعاتی را میهمان این باغ دلگشا باشید و از زیبایی‌های آن نهایت بهره را ببرید.
مقالات بیشتری بخوانید
