بازار قدیم بوشهر
بوشهر یکی از شهرهای تاریخی در جنوب کشور است و بناهای باشکوهی دارد. در بافت قدیمی بوشهر جاهای دیدنی زیادی وجود دارد که یکی از آنها بازار قدیم است. بازار قدیم در بوشهر از مکان‌های اصلی گردشگری در این شهر محسوب می شود که بازدید از آن تجربه به یاد ماندنی برایتان خواهد بود. برای آشنایی بیشتر با بازار قدیم بوشهر با مجله گردشگری دوباره سفر همراه باشید.
معرفی بازار قدیم بوشهر
بازار قدیم از بازارهای سنتی ایران در محله دهدشت بوشهر است. این بازار روزی درخشش زیادی داشت؛ اما امروزه متأسفانه از آن درخشش چیز زیادی نمانده. با این حال به یکی از مکان‌های گردشگری بوشهر تبدیل شده و مردم برای بازدید از بخش‌های مختلف آن راهی بوشهر می‌شوند. در حال حاضر بازار دارای چند دالان کوتاه و حجره خالی است که جای خود را به مراکز خرید بوشهر دادند. بازار قدیم در سال ۱۳۸۵ با شماره ۱۸۶۴۸ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. این بازار برای اولین‌بار در دوره افشار تأسیس شد و در حکومت قاجار به یکی از قطب‌های اقتصادی کشور تبدیل شد.
در زمان قاجار کشورهایی مانند آلمان، انگلیس و پرتغال برای سهولت تجارت به تأسیس کنسولگری در این بازار پرداختند. این بازار در دوره ناصرالدین‌شاه دارای ۲۴۰ حجره بود که به‌عنوان مرکز ارتباطات تجاری و فرهنگی مردم از اقشار مختلف فعالیت داشت. اکنون تنها تعدادی از این مغازه‌ها باقی مانده‌اند. بازار دارای چندین راسته مختلف است که در زمان‌های گذشته هر کدام به یک صنف خاصی تعلق داشتند. با بازدید و پیشروی در بازار قدیم به بازار مرکزی بوشهر می‌رسید که کاملاً فعال است و مردم برای خرید محصولات محلی به آنجا مراجعه می‌کنند.
معماری بازار قدیم بوشهر
سبک معماری بازار قدیم به دوره قاجاریان نسبت داده می‌شود و از بهترین مکان‌های تاریخی بوشهر به شمار می‌رود. این بازار معماری جالبی دارد به صورتی که در روزهای گرم باعث نفوذ آب و هوای خنک و در روزهای سرد باعث نفوذ آب و هوای گرم در این محل می‌شود. بازار قدیم دارای نورگیر است که به‌صورت خلاقانه طراحی شده و در فصل زمستان نور را به محیط داخلی نفوذ می‌دهد. همچنین در فصل تابستان بر روی آن سایبان‌های آجری قرار می‌دهند تا مانع تابش نور آفتاب به داخل بازار شوند. بازار دارای یک گذرگاه اصلی و گذرگاه‌های ورودی و خروجی است. گذرگاه‌ها از سمت جنوب به شمال و شمال به جنوب کشیده می‌شوند. همچنین راسته‌ها از مشرق تا مغرب کشیده می‌شوند.
این بنا از زمان ساخت تا به امروز چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و شما با رفتن به آن جا فقط شاهد چند حجره خالی و دالان خواهید بود. البته، مانند سایر بازارهای سنتی کشور راسته و حجره‌های زیادی دارد و از مهم‌ترین راسته‌بازارها می‌توان به رئیس التجار و معین التجار اشاره کرد که هر کدام دارای راسته‌های کوچک‌تری هستند. راسته‌های بازار قدیم بوشهر در گذشته محل برگزاری جشن‌های مذهبی و رویدادهای مختلف بودند. از راسته‌های بازار می‌توان به طلافروشان، مرغ‌فروشان، ماهی‌فروشان، قصابی‌ها، آهنگران، رنگرزها، کلاه‌فروشان و قالی‌فروشان اشاره کرد. علاوه بر آن از بخش‌های مهم این بازار می‌توان بازارهای تره‌بار، زرگران و بازارچه محلی را نام برد.
بخش‌های مختلف بازار قدیم بوشهر
بازار قدیم در زمان‌های گذشته صنف‌های بسیاری داشت که هر کدام راسته مخصوص به خود را داشتند. به برخی از راسته‌ها در مطلب قبلی اشاره شد و سایر آنها مسگری، لعاب گری، کتاب‌فروشی و لحیم‌کاری بودند. مهم‌ترین بخش‌های بازار قدیم بوشهر عبارت‌اند از:
راسته معین التجار
از مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش‌های بازار قدیم است که چندین راسته دارد. در این راسته حجره‌های مختلفی وجود داشتند که به فروش اجناس مختلف می‌پرداختند. در این بخش رئیس اصناف حضور داشتند و بازار را مدیریت می‌کردند.
بازار رنگرزها
این راسته در زمان گذشته بسیار مهم بود چرا که هر چیزی در رابطه با رنگرزی نیاز داشتید را می‌توانستید پیدا کنید. در گذشته از دیوارهای حجره‌ها نخ‌های پشمی رنگارنگ آویزان می‌شد و دیدن حوضچه‌های رنگ هر کسی را به وجد می‌آورد.
بازار ماهی‌فروش‌ها
قرار گرفتن بازار قدیم در کنار خلیج فارس آن را به مرکز عرضه ماهی‌های مختلف تبدیل می‌کرد. در این محل ماهیگیران یا کسانی که با ماهیگیری در ارتباط بودن فعالیت داشتند و هر روز ماهی تازه عرضه می‌کردند.
بازار قالی‌فروش‌ها
مردم در این بازار شاهد هنر و شاهکارهای ایرانی بودند و به جرئت می توان گفت یکی از شیک‌ترین راسته‌ها محسوب می‌شد. امروزه متأسفانه هیچ قالی و فرش در این محل دیده نمی‌شود و دیگر از هیاهوی گذشته خبری نیست.
بهترین زمان بازارگردی در بازار قدیم بوشهر
بازار قدیم مانند ایام گذشته شور و هیجانی ندارد چرا که دیگر حجره‌ای در آن فعالیت نمی‌کند؛ اما افرادی که شیفته معماری قاجار و آثار تاریخی هستند پیشنهاد می‌شود حتماً از بازار دیدن کنند. نکته مهم این که تابستان بوشهر بسیار گرم است و زمان چندان مناسبی برای بازارگردی نیست. فصل پاییز و زمستان بهترین زمان برای بازارگردی هستند. در این موقع از سال بوشهر دارای هوای خنک و مطبوعی است و برخلاف بسیاری از استان‌ها خبری از سرمای سوزان نیست. ایام نوروز اوج بازدید از بوشهر و بازار قدیم است و پیشنهاد می‌شود در تعطیلات عید از این بازار زیبا و قدیمی دیدن کنید.
جاذبه‌های گردشگری اطراف بازار قدیم بوشهر
کلیسای ارامنه گریگوری بوشهر
از آثار تاریخی ساخته شده در دوران قاجار است که توسط خانواده ارمنی آوادیان با کمک نیروهای انگلیسی در سال ۱۲۳۵ ساخته شد. این بنای باشکوه دارای چندین محراب، اتاق، راهرو و یک تالار اجتماعات بزرگ است. در سقف چوبی تالار تزیینات بسیار زیبایی دیده می‌شوند که گردشگران را به خود مجذوب می‌کنند. به دلیل هوای شرجی و گرم بوشهر بخش‌هایی از کلیسا تخریب شد؛ ولی مهم‌ترین قسمت‌های آن وجود دارد. این کلیسا در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. کلیسای ارامنه گریگوری تا بازار قدیم ۱۸۰ متر فاصله دارد.
مجتمع تجاری توحید بوشهر
در نزدیکی بازار قدیم یک مجتمع تجاری وجود دارد که به فروش انواع موبایل، کامپیوتر و لوازم جانبی می‌پردازد. پاساژ توحید از بهترین مراکز برای خرید و دیدن تکنولوژی‌های جدید با قیمت مناسب است. در صورتی که در طول سفر خود با مشکلات دیجیتالی مواجه شدید حتماً به این مرکز سری بزنید. پاساژ توحید بوشهر تا بازار قدیم ۵۰۰ متر فاصله دارد.
عمارت دهدشتی بوشهر
از دیگر جاهای دیدنی بوشهر در نزدیکی بازار قدیم می‌توان عمارت دهدشتی را نام برد که توسط حاج غلامحسین دهدشتی ساخته شد. این شخص تاجر روغن بود و در ایام گذشته شهرت زیادی داشت. اسناد تجاری زیادی در این خانه پیدا شدند که در سازمان میراث فرهنگی نگهداری می‌شوند و برخی از آنها دارای تمبرهای ۲۰۰ سال پیش هستند. این عمارت با هدف تجارت و سکونت ساخته شد و اکنون به موزه تاریخ پزشکی خلیج فارس تبدیل شده است.
معماری این عمارت گردشگران را شگفت‌زده می‌کند و یکی از باشکوه‌ترین بناهای تاریخی بوشهر به شمار می‌رود. با رفتن به عمارت دهدشتی می‌توانید از آثار ارزشمندی مانند ظروف نگهداری دارو و ترکیبات دارویی، لوح‌های عیلامی مربوط به آیین‌های مذهبی پزشکی، داروهای سنتی ساده و ترکیبی، داروهای طب مدرن غربی دوران قاجاری، مجسمه‌های گلی برای رسم شفاطلبی و سایر وسایل و تجهیزات پزشکی دوران قدیم دیدن کنید. فاصله عمارت دهدشتی تا بازار قدیم بوشهر ۶۵۰ متر است.
عمارت گلشن بوشهر
این عمارت نیز در دوران قاجار ساخته شد و ۱۷۰ سال قدمت دارد. تنها با دریای جنوب ۱۰ متر فاصله دارد و یکی از بهترین مکان‌ها برای گردشگری به شمار می‌رود. معماری عمارت گلشن بسیار زیبا و خیره‌کننده است که هنگام ورود به آن با پنجره‌های بلند و شیشه‌های رنگی مواجه می‌شوید. برای ساخت آن از سنگ‌های مرجانی رسوبات موجودات دریایی استفاده شده و دارای سه طبقه با بخش‌های مختلف مانند اتاق‌ها، دالان، آشپزخانه، دستشویی، آب‌انبار مهمان‌خانه و… است. عمارت گلشن تا بازار قدیم ۷۰۰ متر فاصله دارد.
امکانات رفاهی بازار قدیم بوشهر
با توجه به این که در بازار قدیم هیچ خبری از فعالیت تجاری نیست و تمامی حجره‌ها خالی شده‌اند از امکانات خاصی برخوردار نیست. با این حال در اطراف آن امکانات مختلفی وجود دارند که برای گردشگران و مسافران مهیا شده‌اند. از جمله آنها می‌توان به هتل‌ها اشاره کرد. در فاصله ۱ تا ۶ کیلومتری بازار قدیم اقامتگاه‌هایی مانند هتل‌آپارتمان هیرون، هتل پلاس، هتل جهانگردی دلوار، هتل سیراف و هتل پرواز قرار دارند. با توجه به خدمات و بودجه خود می‌توانید در یکی از این هتل‌ها اقامت کنید. همچنین در اطراف بازار رستوران‌های زیادی وجود دارند که به سرو انواع غذاهای ایرانی و محلی می‌پردازند. از جمله آنها می‌توان به رستوران سنتی تازه، رستوران قوام، رستوران میداف، رستوران و سفره‌خانه شونشین و کافه کهن اشاره کرد. امکانات دیگری نظیر مراکز خرید، فروشگاه‌های صنایع دستی، پارکینگ، مسجد و… در اطراف بازار قدیم وجود دارند و از گردشگران عزیز استقبال می‌کنند.
مسیر دسترسی به بازار قدیم بوشهر
بازار قدیم در خیابان شهدا و بافت قدیمی بوشهر واقع شده است. برای رفتن به بازار باید به محله دهدشتی بروید که شاهد سایر آثار تاریخی این شهر نیز خواهید بود. این بازار به بسیاری از مراکز مهم بوشهر و ساحل نزدیک است. از فرودگاه تا بازار تنها ۹ دقیقه با ماشین فاصله دارد. بر روی وگل مپ آدرس دقیق بازار وجود دارد و می‌توانید با خودروی شخصی به سمت آن حرکت کید.
سخن پایانی
بازار قدیم بوشهر از آثار تاریخی جنوب کشور است و بازدید از آن به همه گردشگران پیشنهاد می‌شود. با اقامت در یکی از هتل‌های اطراف بازار قدیم می‌توانید علاوه بر آثار تاریخی بافت قدیمی بوشهر از دریا و ساحل زیبای این شهر دیدن کنید.
